初秋靜夜
水面漫漫浮美色
天空浩浩掛銀鈎
封姨早睡垂簾幕
寂靜初秋見盡頭
SƠ THU TĨNH DẠ
Thuỷ diện man man phù mĩ sắc
Thiên không hạo hạo quải ngân câu
Phong di tảo thuỵ thuỳ liêm mạc
Tịch tĩnh sơ thu kiến tận đầu
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 14/12/2025
Man
man 漫漫: rộng khắp, mênh mang
Hạo
hạo 浩浩: rộng lớn, mênh mông.
Ngân
câu 銀鈎: tức trăng khuyết, nhân vì trăng khuyết hình dáng
cong như móc câu nên có tên như thế.
Phong di 封姨: một tên gọi khác của gió,
cũng viết là 封夷, là vị thần gió trong truyền thuyết thần thoại Trung
Quốc, còn gọi là “Phong gia di” 封家姨, “Thập bát di” 十八姨, “Phong thập bát di” 封十八姨, ta
quen gọi là “Dì gió”
Vào niên hiệu Thiên Bảo 天宝đời Đường, Thôi Huyền Vi 崔玄微 vào một
đêm xuân gặp được mấy người đẹp: người áo xanh là Dương thị 杨氏, người áo trắng là Lí thị 李氏, người
áo đỏ là Đào thị 陶氏, người áo lụa đào là tiểu nữ Thạch Thố Thố 石醋醋cùng với Phong gia thập bát di 封家十八姨 (dì mười
tám nhà họ Phong). Họ Thôi 崔 bảo rót rượu để vui uống, Thập
bát di rót làm vấy bẩn áo của Thố Thố, buổi tiệc không vui giải tán. Đêm hôm
sau, các cô gái lại đến, Thố Thố nói rằng các cô gái đều ở trong vườn, phần nhiều
bị gió dữ quấy nhiễu, cầu xin họ Thôi mỗi năm vào lúc Nguyên đán 元旦treo lá cờ màu hồng ở phía đông trong vườn, thì có thể
tránh được nạn. Lúc bấy giờ Nguyên đán đã qua, nhân đó xin một buổi sáng sớm
nào đó treo cờ. Ngày hôm đó, gió từ hướng đông thổi đến, làm gãy cây, cát bụi
bay mù, vậy mà cây hoa trong vườn đều bất động. Họ Thôi bấy giờ mới ngộ ra, các
cô gái đó đều là hoa tinh, còn Thập bát di là thần gió.
Về sau trong thơ văn thường “phong di”
封姨 để chỉ gió.
http://xh.5156edu.com/page/z2550m1686j20726.html
“Phong di” ta thường gọi là “dì gió”,
“thập bát di” là “dì mười tám”.
Đêm có ả
trăng làm bạn cũ
Ngày
thì dì gió quét bên giường
(“Hồng Đức quốc âm thi tập”)
Nước
non một gánh nhẹ thay
Lứa vui
dì gió bạn vầy ải trăng
(“Sơ kính tân trang”)
Tạm dịch
ĐÊM YÊN TĨNH ĐẦU THU
Mặt nước mênh mông nổi một sắc
vàng tươi đẹp
Trời cao lồng lộng treo một vầng
trăng khuyết
Dì gió buông rèm đi ngủ sớm
Đầu thu không gian yên tĩnh đến
tận cùng