TÙNG THIỆN NHƯ ĐĂNG,
TÙNG ÁC NHƯ BĂNG
从善如登, 从恶如崩
Học theo điều thiện khó như leo núi, học theo cái ác nhanh như núi sụp
Giải thích: chỉ việc học theo điều hay hoặc
làm điều tốt khó như leo lên núi, học theo cái xấu thì nhanh như núi sụp
Xuất xứ: Xuân Thu . Tả Khâu Minh 左丘明: “Quốc ngữ - Chu ngữ” 国语 - 周语
Thời
Chu Kính Vương 周敬王triều
Chu, vương tử Triều 朝khởi binh làm loạn, chiếm cứ vương thành Lạc Ấp 洛邑. Chu Kính Vương lui về Thành
Chu 成周.
Khanh đại phu Trường Hoằng 苌弘muốn xây thành tại Thành Chu, hoàn thành sẽ là vương thành,
liền phái người đi đến nước Tấn thỉnh cầu giúp đỡ. Vừa lúc đó, Đại phu nước Vệ
là Bưu Hề 彪傒đến,
nghe nói việc xây thành, rất không tán thành. Ông ta liền đi tìm một vị khanh sĩ
khác của Chu Kính Vương là Thiện Mục Công 单穆公, thành khẩn nói với ông ấy rằng:
-Tôi
thấy, Trường Hoằng sắp gặp tai ương. Cây trụ chống trời một khi bị gãy, trời cũng
không thể chống đỡ được. Như nay trụ chống của triều Chu bị hư hại, chống đỡ không
được, đó là ý trời, sức người không thể nào cứu vãn. Triều Chu từ U Vương 周幽王 đến nay, bắt đầu từng đời từng đời
suy yếu dần. Tục ngữ nói rất đúng: Tùng thiện như đăng, tùng ác như băng 从善如登, 从恶如崩. Làm việc tốt khó khăn hao phí
sức lực giống như leo lên núi, nhưng học theo cái xấu thì sụp đổ nhanh như núi
sụp! Ông nghĩ thử, sự hưng suy của các triều đại trong lịch sử, có triều đại nào
không như thế! Từ lúc Chu U Vương tác loạn đến nay đã qua 14 đời, đã không còn
cách nào bổ cứu, trời diệt là chắc chắn. Nhưng Trường Hoằng còn muốn theo đó, há
chẳng phải uổng phí tâm cơ sao? E rằng tương lai ông ấy sẽ rước tai hoạ tới.
Mấy năm sau, quả nhiên Trường Hoằng bị người ta giết, hơn nữa lại là cái hoạ diệt tộc.
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 02/12/2025
Nguyên tác Trung văn
TÙNG
THIỆN NHƯ ĐĂNG, TÙNG ÁC NHƯ BĂNG
从善如登, 从恶如崩
TRUNG QUỐC THÀNH NGỮ CỐ SỰ TỔNG TẬP
中国成语故事总集
(tập 1)
Chủ biên: Đường Kì 唐麒
Trường Xuân – Thời đại văn nghệ xuất bản xã, 2004