人生短暫
人生天地間一逆旅
三萬六千天算起不爲多
如白駒如一寸如織梭
忽想到古人秉爥
高山流水詩千軸
明月清風酒一船
并肩兮才子與嬋娟
詩一句酒一壺適志
彼江山而斯城市
處處皆雪月風花
四時依次而過
人生短暫如梭去回
試看人事相推
NHÂN SINH ĐOẢN TẠM (1)
Nhân sinh thiên địa gian nhất nghịch lữ
Tam vạn lục thiên thiên, toán
khởi (2) bất vi đa
Như bạch câu, như nhất thốn,
như chức thoa
Hốt tưởng đáo “Cổ nhân bỉnh
chúc”
Cao sơn lưu thuỷ thi thiên trục
Minh nguyệt thanh phong tửu nhất thuyền (3)
Tịnh kiên (4) hề
tài tử dữ thiền quyên
Thi nhất cú, tửu nhất hồ
thích chí
Bỉ giang sơn nhi tư thành thị
Xứ xứ giai tuyết nguyệt phong
hoa
Tứ thời y thứ (5) nhi
qua
Nhân sinh đoản tạm như thoa
khứ hồi
Thí khan nhân sự tương thôi
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 01/11/2025
Chú của người dịch
1-Đoản tạm 短暫:
ngắn ngủi.
2-Toán khởi 算起:
tính ra.
3-Hai câu 5,6: một số nhà nghiên cứu Trung Quốc cho 2 câu
này là của Tào Tuyết cần 曹雪芹, nhưng theo sự khảo chứng của Chu Di Tôn 朱彜尊, trong “Tĩnh chí cư thi
thoại” 静志居诗话ông cho biết, hai câu này là trong một bài thơ 4 câu của Hoàng Chu Tinh 黄周星cuối đời Minh.
Cao sơn lưu thuỷ thi thiên trục
Minh nguyệt thanh phong tửu
nhất thuyền
Tá vấn a thuỳ kham tác bạn
Mĩ nhân tài tử dữ thần tiên
高山流水诗千轴
明月清風酒一船
借问阿谁堪作伴
美人才子与神仙
(Cao sơn lưu thuỷ thơ ngàn
bài
Trăng trong gió mát rượu một
thuyền
Thử hỏi ai có thể cùng làm bạn
Mĩ nhân, tài tử với thần
tiên)
https://blog.sina.com.cn/s/blog_7a4ff98d0100s6h5.html
4-Tịnh kiên 并肩:
kề vai, sát vai.
5-Y thứ 依次: lần lượt theo thứ tự.
Bài
này tạm dịch từ bài “Đời người thấm thoát” của Cao Bá Quát.
ĐỜI NGƯỜI THẤM THOÁT
人生天地間一逆旅
Nhân sinh thiên địa gian nhất nghịch lữ (1)
Có bao lăm ba vạn sáu nghìn
ngày
Như thoi đưa, như bóng sổ,
như gang tay
Sực nhớ chữ “Cổ nhân bỉnh
chúc” (2)
高山流水詩千軸
Cao sơn lưu thuỷ thi thiên trục
明月清風酒一船
Minh nguyệt thanh phong tửu nhất thuyền (3)
Giang tay người tài tử khách
thuyền quyên
Chén rượu thánh câu thơ thần
thích chí
Thành thị ấy mà giang sơn ấy
Đâu chẳng là tuyết nguyệt
phong hoa (4)
Bốn mùa xuân lại thu qua
Đời người thấm thoát như là
con thoi
Cho hay của thế (5) người đời.
Chú thích
1-Câu 1: Người ta sống trong trời đất giống như người
khách trọ trong quán bên đường. Do câu của Lý Bạch: “Thiên địa giả vạn vật
chi nghích lữ, quang âm giả bách đại chi quá khách.” (Trời đất là quán trọn
của vạn vật; thời gian là khách đi qua của trăm đời).
2-Cổ nhân bỉnh chúc 古人秉爥:
người đời xưa cầm bó đuốc (để đi chơi ban đêm). Do câu của Lý Bạch: “Nhân
sinh nhược mộng, vi hoan kỉ hà? Cổ nhân bỉnh chúc dạ du, lương hữu dĩ dã.”
(Đời người như giấc mộng. vui chơi được bao? Người xưa cầm đuốc chơi đêm, thực
có lý do vậy).
4-Tuyết, nguyệt, phong, hoa: tuyết, trăng, gió, hoa. Những cảnh thiên
nhiên.
5-Thế 世: đời.
(“Việt văn độc bản”. Lớp
Đệ Nhị: Đàm Xuân Thiều – Trần Trọng San. Bộ Văn hoá Giáo dục, 1965)