ĐẠI THANH TẬT HÔ
大声疾呼
Điển xuất: “Xương Lê tiên sinh tập – Hậu thập cửu nhật phục thướng Tể tướng thư” 昌黎先生集 - 后十九日复上宰相书 .
Hàn Dũ 韩愈 tự Thoái Chi 退之, người Nam Dương 南阳Đặng Châu 邓州 (nay là
Nam Dương 南阳Hà Nam 河南). Ông đậu Tiến sĩ năm 25 tuổi,
đến 28 tuổi mà vẫn chưa được nhậm dụng, ông bèn viết thư lên Tể tướng Triệu Cảnh
赵憬, hi vọng được triều đình nhậm dụng. Sau khi thư gởi đi, đợi
19 ngày mà vẫn chưa thấy thư trả lời. Hàn Dũ lại viết lá thư thứ 2, tức “Hậu thập
cửu nhật phục thướng Tể tướng thư” 后十九日复上宰相书.
Trong thư, Hàn Dũ lớn tiếng kêu gọi
triều đình phải mau mau như cứu tai hoạ nước lửa, nhanh chóng nhậm dụng những
người có tài học mà gặp cảnh khó khăn. Ông nói rằng:
“Khi một người gặp phải tại hoạ nước
lửa đang cầu cứu , không chỉ bà con thân thuộc của người đó vội vàng chạy đến hô
hoán, mà cả người bàng quan cũng lớn tiếng hô vang (đại thanh tật hô 大声疾呼), hi vọng mọi người nhanh chóng đến cứu. Đó là nhân vì
người nọ trong tình huống quả thực nguy cấp, ở vào cảnh đáng thương. Hiện tại cảnh
ngộ của tôi cũng giống như đang gặp phải nguy cấp, do đó tôi cũng phải lớn tiếng
hô vang, hi vọng mọi người vươn cánh tay ra cứu …”
Người đời sau dùng “đại thanh tật hô” 大声疾呼để chỉ việc hướng đến mọi người, lớn tiếng hô vang để cho mọi người chú ý.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 02/10/2025
Nguồn
ĐỒ GIẢI QUỐC HỌC ĐIỂN CỐ
图解国学典故
Chủ biên: Nhậm Tê Nhiên 任犀然
Bắc Kinh: Trung Quốc Hoa Kiều
xuất bản xã, 2016