Dịch thuật: Tại thượng bất kiêu, cao nhi bất nguy (Hiếu kinh)

 

在上不骄, 高而不危; 制节谨度, 满而不溢. 高而不危, 所以长守贵也; 满而不溢, 所以长守富也. 富贵不离其身, 然后能保其社稷, 而和其民人. 盖诸侯之孝也. “: “战战兢兢, 如临深渊, 如履薄冰.”

                                                                                  ( - 诸侯章)

Phiên âm

          Tại thượng bất kiêu, cao nhi bất nguy; chế tiết cẩn độ, mãn nhi bất dật. Cao nhi bất nguy, sở dĩ trường thủ quý dã; mãn nhi bất dật, sở dĩ trường thủ phú dã. Phú quý bất li kì thân, nhiên hậu năng bảo kì xã tắc, nhi hoà kì dân nhân. Cái chư hầu chi hiếu dã. “Thi” vân: “Chiến chiến căng căng, như lâm thâm uyên, như lí bạc băng.”

                                                                    (Hiếu kinh – Chư hầu chương)

Dịch nghĩa

          Bản thân là chư hầu, ở trên nhiều người mà không kiêu ngạo, vị trí đó có cao thêm nữa thì cũng không nghiêng đổ hiểm nguy; cuộc sống tiết kiệm, cẩn thận thực hành theo pháp độ, tài phú có nhiều thêm nữa thì cũng không tổn hao. Ở ngôi vị cao mà không nghiêng đổ hiểm nguy, cho nên mới có thể giữ được lâu dài địa vị tôn quý; tài phú dư dả mà không phung phí xa xỉ, cho nên mới có thể giữ được lâu dài tài phú. Phú và quý không rời bản thân, sau đó mới có thể giữ được xã tắc, hoà mục với nhân dân. Đó chính là đạo hiếu của chư hầu vậy. Trong “Thi kinh – Tiểu nhã – Tiểu mân” có nói: “Nơm nớp lo sợ, như đi đến bên vực sâu, như đi trên băng mỏng.”

Huỳnh Chương Hưng

Quy Nhơn 20/9/2025

Nguồn

HIẾU KINH: NHÂN LUÂN ĐÍCH CHÍ Lí

孝经人伦的至理

Biên soạn: Cung Hiểu Vệ 宮晓卫

Thượng Hải cổ tịch xuất bản xã xuất bản, 1997

Previous Post Next Post