NGUỒN GỐC HỌ NỮU
Về nguồn gốc họ (tính) Nữu 钮 không
rõ ràng, nhưng muộn nhất là đến thời Đông Tấn mới có. Theo “Tấn thư” 晋书, thời Đông Tấn có Nữu Thao 钮滔.
Có thuyết cho rằng họ này thuỷ tổ là Nữu Tuyên Nghĩa 钮宣义.
Thời Xuân Thu, Nữu Tuyên Nghĩa là theo Vệ đô kị vệ 卫都骑卫của nước Ngô, nhân vì tổ tiên đời trước là vị trưởng quan của, “bách công” (nhóm thợ) chuyên giữ việc chế tác
“nữu bính” 钮柄, cho nên lấy nghề nghiệp làm họ, thành “Nữu thị” 钮氏.
Ngoài ra, với bát kì Mãn châu
nhà Thanh, trong Nữu Hỗ Lộc Thị 钮祜禄氏, Nữu Hách Thị 钮赫氏… có người đổi sang họ Nữu 钮.
Họ Nữu 钮là họ tương đối hiếm thấy, số người không đông, phân bố tương đối tản mác, Hiện nay, tại Bắc Kinh 北京, Vũ Thanh 武清của Thiên Tân 天津, Thượng Nghĩa 尚义của Hà Bắc 河北, Bình Độ 平度của Sơn Đông 山东, Thái Nguyên 太原của Sơn Tây 山西, Thanh Nguyên 清原của Liêu Ninh 辽宁, Ô Hải 乌海của Nội Mông Cổ 内蒙古, Sùng Nhân 崇仁của Giang Tây 江西, Bạng Phụ 蚌埠của An Huy 安徽đều có họ này.
Danh nhân các đời
Nhà Bắc
Chu có cha con Nữu Nhân 钮因, Nữu Sĩ Hùng 钮士雄, đều nhân vì hiếu mà nổi danh.
Nữu Khắc Nhượng 钮克让người Giới Hưu 介休Hà
Nam 河南, văn quan thời triều Nguyên, trị lí bách tính rất có
tâm, bách tính rất tôn quý, được ghi chép vào sử thư.
Nữu Diễn 钮衍, người Thường Thục 常熟 đời Minh, Tri
phủ Đức An 德安. Thời kì ông chấp chính, thấy những kẻ gian trá, ông
liền ra tay trừng phạt. Bản thân ông thanh bạch liêm khiết, ôn hoà đối với bách
tính, cho nên đại danh của ông được lưu truyền.
Nữu Tú 钮秀, người triều Thanh, thích đọc tiểu thuyết tạp kí của người xưa, dùng lối hành văn của người xưa để thuật lại những điều nghe thấy vào đầu thời Minh, đọc lên rất cảm động. Đời Thanh còn có văn học gia Nữu Thụ Ngọc 钮树玉, thi nhân Nữu Phúc Trù 钮福畴.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 28/9/2025
Nguyên tác Trung văn
NỮU TÍNH UYÊN NGUYÊN
钮姓渊源
Trong quyển
BÁCH GIA TÍNH
百家姓
Biên soạn: Triệu Dương 赵阳