Dịch thuật: Hân hân hướng vinh (Quốc học điển cố)

 

HÂN HÂN HƯỚNG VINH

欣欣向荣

Điển xuất: “Quy khứ lai từ” 归去来辞.

Mộc hân hân dĩ hướng vinh, tuyền quyên quyên nhi thuỷ lưu

木欣欣向荣,泉涓涓而始流

(Cây hớn hở hướng về ánh sáng, suối êm đềm bắt đầu tuôn chảy) 

          Đào Tiềm 陶潜, tự Uyên Minh 渊明, là người Sài Tang 柴桑Tầm Dương 潯阳 đời Tấn. Tằng tổ Đào Khản 陶侃là danh tướng triều Tấn.

Đào Tiềm tính tình cao thượng văn nhã, học vấn vô cùng uyên bác, thơ văn đều hay. Ông không thích vinh hoa phú quý, thích uống rượu làm thơ. Du sơn ngoạn thuỷ là sở thích của ông. Về sau nhân vì nhà nghèo, cha mẹ lại già, đã miễn cưỡng đảm nhậm chức quan Tế tửu. Do không quen cách ứng xử chốn quan trường, không bao lâu ông từ chức. Sau lại làm Bành Trạch lệnh 彭泽令.

          Nhậm chức hơn 80 ngày, triều đình sai viên đốc bưu đến huyện. Bộ hạ của Đào Tiềm bảo Đào Tiềm thắt đai đội mũ ra nghinh đón. Đào Tiềm than rằng:

          -Ta không vì  bổng lộc 5 đấu gạo mà khom lưng uốn gối nghinh đón kẻ quyền quý.

          Ngay hôm đó, Đào Tiềm trả ấn từ quan về lại quê nhà.

          Về đến nhà, Đào Tiềm viết bài “Quy khứ lai từ” 归去来辞, thuật lại sự kiện này. Đề mục của bài là “Quy khứ lai từ” 归去来辞, trong đó có câu: “Hân hân hướng vinh” 欣欣向荣. Bài này trở thành tác phẩm nổi tiếng, lưu truyền đến ngày nay.

          “Hân hân hướng vinh” 欣欣向荣hình dung muôn vật tươi tốt, cũng dùng để ví tinh thần phấn chấn hoặc sự nghiệp hưng vượng phát đạt. 

Huỳnh Chương Hưng

Quy Nhơn 16/9/2025

Nguồn

ĐỒ GIẢI QUỐC HỌC ĐIỂN CỐ

图解国学典故

Chủ biên: Nhậm Tê Nhiên 任犀然

Bắc Kinh: Trung Quốc Hoa Kiều xuất bản xã, 2016

Previous Post Next Post