ĐẠI PHÁT LÔI ĐÌNH
大发雷霆
Điển xuất: “Tam quốc chí – Ngô chí – Lục Tốn truyện”
三国志 - 吴志 - 陆逊传.
Kim bất nhẫn tiểu phẫn nhi phát
lôi đình chi nộ.
今不忿小忿而发雷霆之怒
(Nay không kềm nén chút giận mà nổi trận lôi đình)
Năm 229, Tôn Quyền 孙权xưng đế, đặt quốc hiệu là Ngô 吴, kiến đô
tại Kiến Nghiệp 建业 (nay là Nam Kinh 南京Giang Tô 江苏). Đương thời, người nắm quyền
của Tào Nguỵ là Nguỵ Minh Đế Tào Duệ 魏明帝曹睿. Tào Duệ là người hoang dâm vô
đạo lại không có chân tài thực học. Chính quyền Tào thị đã mất đi sinh khí của
thời Vũ Đế Tào Tháo 武帝曹操, Văn Đế Tào Phi 文帝曹丕. Thái thú Liêu Đông 辽东của Tào
là Công Tôn Uyên 公孙渊thấy tình hình đó, bèn ngầm với Tôn Quyền kết thành đồng
minh, Tôn Quyền phong cho ông làm Yên Vương 燕王. Nhưng
Liêu Đông và Kiến Nghiệp cách nhau xa, Công Tôn Uyên lo sợ một mai bị nước Nguỵ
công đánh, nước ở xa không cứu được cơn khát ở gần, kết minh với Tôn Quyền không
phải là thượng sách, thế là bội phản lời giao kết, giết chết sứ thần nước Ngô.
Tin tức truyền đến Đông Ngô, Tôn Quyền
đại nộ, chuẩn bị phái đại quân vượt biển viễn chinh, thảo phạt Công Tôn Uyên.
Danh tướng Lục Tốn 陆逊thấy tình hình đó, dâng thư can ngăn. Lục Tốn chỉ ra rằng:
Công Tôn Uyên dựa vào địa thế hiểm
yếu, bội phản minh ước, giết chết sứ thần của ta, quả thực khiến mọi người căm
giận. Nhưng hiện tại thiên hạ phong vân biến đổi khôn lường, quần hùng tranh đấu,
nếu không kềm nén chút giận mà nổi trận lôi đình, e rằng khó mà thực hiện nguyện
vọng đoạt lấy thiên hạ. Tôi nghe nói, người muốn làm việc lớn thống nhất thiên
hạ thì không bao giờ nhân vì cái nhỏ mà mất đi cái lớn.
Tôn Quyền cảm thấy ý kiến của Lục Tốn
có lí, bèn bỏ kế hoạch công phạt Công Tôn Uyên.
Người đời sau dùng “Đại phát lôi đình” 大发雷霆ví nổi cơn giận dữ, lớn tiếng chỉ trích.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 12/9/2025
Nguồn
ĐỒ GIẢI QUỐC HỌC ĐIỂN CỐ
图解国学典故
Chủ biên: Nhậm Tê Nhiên 任犀然
Bắc Kinh: Trung Quốc Hoa Kiều
xuất bản xã, 2016