青門引
夏日邀幽客
柔潤點鋪紅白
清風漫漫送香來
深林空谷
滿地綠無隔
簞瓢陋巷從清白
志定堅盤石
處窮獨善無改
樂乎閑讀詩三百
THANH MÔN DẪN
Hạ nhật
yêu u khách
Nhu
nhuận điểm phô hồng bạch
Thanh
phong mạn mạn tống hương lai
Thâm
lâm không cốc
Mãn địa lục vô cách
Đan biều
lậu hạng tùng thanh bạch
Chí định
kiên bàn thạch
Xử
cùng độc thiện vô cải
Lạc hồ nhàn độc “Thi tam bách”
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 17/7/2025
U khách 幽客: Biệt xưng của hoa lan. Diêu
Khoan 姚宽đời
Tống trong “Tây khê tùng ngữ – Tam thập khách” 西溪丛语 - 三十客có câu:
蘭为幽客
Lan vi u khách
(Hoa lan gọi là u khách)
Đan
biều lậu hạng 簞瓢陋巷: Điển xuất từ Luận ngữ - Ung dã 論語 - 雍也:
Tử viết: “Hiền tai Hồi dã! Nhất đan tự, nhất biều ẩm, tại lậu hạng,
nhân bất kham kì ưu, Hồi dã bất cải kì lạc.Hiền tai, Hồi dã!”
子曰: “贤哉回也! 一箪食, 一瓢饮, 在陋巷, 人不堪其忧, 回也不改其乐.”
(Khổng Tử bảo
rằng: “Hiền thay anh Hồi! một giỏ cơm, một bầu nước, ở nơi ngõ hẻm, người khác
thì ưu sầu không chịu nỗi cảnh khốn khổ đó, riêng anh Hồi thì vẫn không đổi niềm
vui. Hiền thay anh Hồi!)
“Đan” 箪 là cái giỏ đựng cơm; “biều” 瓢 là
trái bầu khô làm gáo múc nước, cả hai đều là dụng cụ giản đơn, hình dung cuộc sống
gian khổ của Nhan Hồi. Nhan Hồi sống tại một ngõ nhỏ xưa cũ, với người khác thì
chịu không nỗi cảnh khốn cùng này, riêng Nhan Hồi lại không vì thế mà thay đổi
thái độ lạc quan của mình.
Xử
cùng độc thiện 處窮獨善: Ở vào hoàn cảnh nghèo khó,
luôn giữ phẩm hạnh cao khiết. Điển xuất từ Mạnh
Tử - Tận tâm thượng 孟子
- 盡心上:
Cùng tắc độc thiện
kì thân, đạt tắc kiêm tế thiên hạ.
窮則獨善其身,
達則兼濟天下
(Ở
vào hoàn cảnh nghèo khó, vẫn luôn giữ phẩm hạnh chính trực cao khiết. Khi gặp
hoàn cảnh thuận lợi thành đạt, luôn một lòng giúp đỡ thiên hạ.)
Thi tam bách 詩三百: ở đây chỉ “Đường thi tam bách thủ” 唐詩三百首.