TÌNH HÌNH ĐẠO GIÁO TỪ ĐỜI THANH VỀ SAU NHƯ THẾ NÀO
Từ giữa đời Minh trở về sau, theo sự xuất hiện của tư bản chủ nghĩa manh nha, xã hội phong kiến bước vào thời kì suy lạc. Đạo giáo được xem là một trong những hình thái ý thức của xã hội phong kiến cũng theo đó mà suy yếu. Đạo giáo ở thời kì này, dần mất đi sự ủng hộ của giới thống trị. Kẻ thống trị đời Thanh coi trọng Phật giáo, có chính sách ức chế đối với Đạo giáo. Đầu đời Thanh, Toàn Chân Đạo 全真道có một dạo nhận được sự lễ kính. Năm Thuận Trị 顺治thứ 13 (năm 1656), sắc phong Luật sư Vương Thường Nguyệt 王常月đời thứ 7 của Long Môn phái 龙门派làm Quốc sư. Năm Khang Hi 康煕thứ 19, Vương Thường Nguyệt thị hoá, hoàng đế truy tặng Bão Nhất Cao Sĩ 抱一高士. Nhưng cảnh đẹp không được dài lâu, thời Càn Long 乾隆 (1736 – 1795), một dạo cấm chỉ Chánh Nhất Chân Nhân 正一真人sai khiển pháp viên truyền độ, giới hạn Thiên Sư chỉ lãnh đạo chúng ở núi của mình, quan giai cũng từ Nhị phẩm giáng xuống Ngũ phẩm. Thời Đạo Quang 道光 (1821 – 1850), đình chỉ Trương Thiên Sư 张天师triều kiến. Sau cách mạng Tân Hợi, phong hiệu Chân Nhân 真人cũng bị bỏ. Về quan phương, lúc Đạo giáo ngày càng suy vi, Đạo giáo với hình thức thông tục trong dân gian vẫn đầy sức sống, lấy sự hỗ tương dung hợp các tôn giáo làm đặc điểm. Phái biệt tuy nhiều, tư tưởng sâu xa phức tạp, nhưng đại đa số vẫn có mối quan hệ nhất định với Đạo giáo, thuộc Đạo giáo biến tướng, như Bát Quái Giáo 八卦教đầu đời Thanh, Nghĩa Hoà Quyền 义和拳cuối đời Thanh thuộc về loại này. Thuật nội đan của Đạo giáo đời Thanh trên cơ sở dung hợp Tam giáo tiếp tục phát triển, xuất hiện nhiều đại gia nội đan và trứ tác của họ, như Lí Tây Nguyệt 李西月 với trứ tác “Tam xa bí chỉ” 三车秘旨, biên soạn “Tam Phong toàn tập” 三丰全集; Liễu Hoa Dương 柳华阳với “Kim Tiên chứng luận” 金仙证论, “Tuệ mệnh kinh” 慧命經; Mẫn Tiểu Cấn 闵小艮với “Kim cái tâm đăng” 金盖心灯, “Cổ thư ẩn lâu tàng thư” 古书隐楼藏书; Phó Kim Thuyên 傅金铨 với “Tế Nhất Tử đạo thư” 济一子道书, Lưu Nhất Minh 刘一明 với “Đạo thư thập nhị chủng” 道书十二种 …
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 08/6/2025
Nguồn
ĐẠO GIÁO THƯỜNG THỨC ĐÁP VẤN
道教常识答问
Tác giả: Khanh Hi Thái 卿希泰
Vương Chí Trung 王志忠
Đường Đại Triều 唐大潮
Giang Tô cổ tịch xuất bản xã, 1996