THIÊN BĂNG ĐỊA SÁCH
天崩地坼
Trời long đất lở
Giải thích: “Băng” 崩: sụp đổ. “Sách” 坼: nứt ra. Trời sụp đất nứt. Ví với
một sự biến to lớn khiến người ta kinh hãi.
Xuất xứ: Hán . Lưu Hướng 刘向: “Chiến quốc sách – Triệu sách tam” 战国策 - 赵策三.
Thời
Chu Liệt Vương 周烈王,
thế lực chư hầu càng ngày càng mạnh, địa vị của vương triều Chu trên thực tế đã
suy yếu, đến mức phải dựa vào ân tứ và sự ban cho của chư hầu để tồn tại.
Đương
thời trong số chư hầu, nước có thực lực mạnh nhất phải kể đến Tề. Nhưng lễ tiết
mà Tề Uy Vương 齐威王đối
với chư hầu và thiên tử thì không bao giờ khinh mạn. Hàng năm khi đến lúc triều
bái Chu thiên tử, luôn tắm gội trai giới cung kính mang lễ vật hậu hĩ đến. Các
chư hầu khác nhìn thấy Tề Uy Vương như thế, rất không vui nhưng cũng đành bắt
chước theo. Chu Liệt Vương đối với Tề Uy Vương vô cùng cảm kích. Như vậy vương
triều Chu duy trì được cục diện, Tề Uy Vương cũng nhân đó mà được tiếng là
“nhân nghĩa chi sĩ” 仁义之士 (kẻ sĩ nhân nghĩa), uy tín càng cao.
Chẳng
bao lâu Chu Liệt Vương qua đời, theo lễ tiết các chư hầu phải đến điếu viếng. Lần
này Tề Uy Vương không đi đầu, từ từ đợi các nước đi trước đã. Chu vương thất
nhân đó trong lòng không vui. Thiên tử mới lên ngôi không biết trời cao đất
dày, phái sứ giả đến nước Tề hỏi tội. Sứ giả truyền đạt thánh chỉ của thiên tử
rằng:
Tiên
vương qua đời, là sự kiện trời long đất lở, nước Tề đến chậm, cần phải chém đầu.
Tề
Uy Vương nghe qua, mở miệng mắng rằng:
-Mẫu
hậu của ông chẳng qua chỉ là con a hoàn thối trong nhà ta!
Chuyện này sau khi truyền ra bên ngoài, trở thành chuyện cười trong thiên hạ.
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 30/6/2025
Nguyên tác Trung văn
THIÊN BĂNG
ĐỊA SÁCH
天崩地坼
TRUNG QUỐC THÀNH NGỮ CỐ SỰ TỔNG TẬP
中国成语故事总集
(tập 1)
Chủ biên: Đường Kì 唐麒
Trường Xuân – Thời đại văn nghệ xuất bản xã, 2004