THỪA PHONG PHÁ LÃNG
乘風破浪
Điển xuất “Tống thư – Tông Xác truyện”
宋书 - 宗悫传.
Xác niên thiếu thời, Bỉnh vấn kì chí,
Xác viết: ‘Nguyện thừa trường phong phá vạn lí lãng!’
悫年少时, 炳问其志, 悫曰: ‘愿乘长风破万里浪!
(Tông Xác lúc còn trẻ, chú là Tông Bỉnh hỏi chí hướng, Tông Xác đáp rằng: ‘Nguyện cưỡi cơn gió lớn phá tan ngàn dặm sóng’.)
Tông Xác 宗悫, tự
Nguyên Cán 元干, người nước Tống thời Nam Bắc triều. Tông Xác lúc còn
trẻ đã có chí lớn, đồng thời rất giỏi võ nghệ lại vô cùng dũng cảm. Người anh là
Tông Bí 宗泌hôm kết hôn, khách đến rất nhiều, có mười mấy tên cường
đạo nhân lúc cả nhà bận hôn sự, trong đêm đã ra tay cướp của. Lúc bấy giờ, Tông
Xác xuất hiện ra sức kháng cự, cuối cùng bọn cường đạo thua bỏ chạy. Chú là Tông
Thiếu Văn 宗少文 (tức Tông Bỉnh 宗炳 – ND) hỏi chí hướng của Tông Xác,
Tông Xác ngẩng đầu ưỡn ngực nói rằng:
Nguyện thừa trường phong phá vạn
lí lãng!
愿乘长风破万里浪!
(Nguyện cưỡi cơn gió lớn phá
tan ngàn dặm sóng’.)
Ý nói biết
lợi dụng và sáng tạo mọi điều kiện, xông phá những khó khăn trước mắt như phá
tan ngàn dặm sóng, làm nên sự nghiệp vĩ đại. Về sau quả nhiên Tông Xác qua nhiều
trận đánh đã lập không ít công lao hãn mã cho đất nước. Hoàng đế mệnh ông làm Tả
vệ Tướng quân 左卫将军, phong là Thao Dương Hầu 洮阳侯.
Người đời sau đem câu nói của Tông Xác giản hoá thành thành ngữ “Thừa phong phá lãng” 乘风破浪, ý nói người có lí tưởng cao đẹp, cũng dùng để hình dung người có tinh thần khắc khổ cần lao, phấn đấu hướng lên cao, xông phá muôn trùng khó khăn, để lập sự nghiệp vĩ đại.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 10/5/2025
Nguồn
ĐỒ GIẢI QUỐC HỌC ĐIỂN CỐ
图解国学典故
Chủ biên: Nhậm Tê Nhiên 任犀然
Bắc Kinh: Trung Quốc Hoa Kiều
xuất bản xã, 2016