咏钟诗
有四人自负能诗. 一日, 同游寺中, 见殿角悬钟一口, 各人诗兴勃然, 遂联句一首.
其一曰: “寺里一口钟.”
次韵云: “本质原是铜.”
三曰: “覆转像只碗.”
四曰: “敲来嗡嗡嗡.”
吟毕, 互相赞美不置口, 以为诗才敏捷, 无出其右.
“但天地造化之气, 已泄尽无遗, 定夺我辈寿算矣.”
四人忧疑, 相聚环泣. 忽有老人自外至, 询问何事,
众告以故. 老者曰: “寿数固无碍, 但各要患病四十九日.
众问何病, 答曰: “了膀骨痛!”
(笑林广记 –腐流部)
VỊNH CHUNG THI
Hữu tứ nhân tự phụ năng thi.
Nhất nhật, đồng du tự trung, kiến điện giác huyền chung nhất khẩu, các nhân thi
hứng bột nhiên, toại liên cú nhất thủ.
Kì nhất viết: “Tự lí nhất khẩu chung.”
Thứ vận vân: “Bản chất nguyên thị đồng.”
Tam viết: “Phúc chuyển tượng chích oản.”
Tứ viết: ‘Xao lai ông ông ông.”
Ngâm tất, hỗ tương tán mĩ bất trí khẩu, dĩ vi thi tài mẫn
tiệp, vô xuất kì hữu.”
“Đản thiên địa tạo hoá chi khí, dĩ tiết tận vô di, định đoạt
ngã bối thọ toán hĩ.”
Tứ nhân ưu nghi, tương tụ hoàn khấp, hốt hữu lão nhân tự
ngoại chí, tuân vấn hà sự, chúng cáo dĩ cố. Lão giả viết: “Thọ số cố vô ngại, đản
các yếu hoạn bệnh tứ thập cửu nhật.” Chúng vấn hà bệnh, đáp viết: “Liễu bàng cốt
thống!”
(Tiếu lâm quảng kí – Hủ lưu bộ)
THƠ VỊNH CÁI CHUÔNG
Có bốn người tự phụ cho mình có tài làm thơ. Ngày nọ,
bốn người cùng đến chùa dạo chơi, trông thấy nơi góc điện có treo một cái
chuông, thi hứng mỗi người trổi lên, bèn liên câu làm thành một bài.
Người thứ nhất nói rằng: “Trong chùa
có một cái chuông.”
Người thứ hai tiếp: “Bản chất của nó
là đồng.”
Người thứ ba nói: “Đem úp lại giống
cái chén.”
Người thứ tư nói: “Gõ lên nghe ông
ông.”
Ngâm xong, cả bốn người đều khen không
ngớt, cho rằng thi tài của mình mẫn tiệp, không ai có thể sánh lại.
“Nhưng khí của thiên địa tạo hoá, đã
phát tiết ra ngoài hết sạch không lưu lại chút nào, nhất định sẽ tước lấy thọ mệnh
của chúng ta!”
Thế là bốn người lo buồn nghi hoặc, tụ lại mà khóc. Bỗng có một ông lão từ bên ngoài bước vào, hỏi việc gì, họ nói với ông lão duyên cớ. Ông lão bảo: “Thọ mệnh của các anh nhất định không ngại, chỉ là các anh sẽ mắc bệnh 49 ngày.” Bốn người hỏi họ mắc bệnh gì, ông lão đáp: “Liễu bàng cốt thống!” (1)
Chú của người dịch
1-Ở đây chưa rõ là bệnh gì.
TIẾU LÂM QUẢNG
KÍ笑林广记:tập truyện cười do Du hí chủ nhân 游戏主人 đời Thanh thu thập biên soạn thành. Toàn sách chia làm 12 bộ, gồm:
- Cổ diễm bộ 古艳部 - Hủ lưu bộ 腐流部 - Thuật nghiệp bộ 术业部
- Hình thể bộ 形体部 - Thù bẩm bộ 殊禀部 - Khuê phong bộ 闺风部
- Thế huý bộ 世讳部 - Tăng đạo bộ 僧道部 - Tham lận bộ 贪吝部
- Bần cũ bộ 贫窭部 - Cơ thích bộ 讥剌部 - Mậu ngộ
bộ 谬误部
Những
truyện cười trong Tiếu lâm quảng kí
đa phần là của hai đời Minh Thanh, hình thức chủ yếu là những đoạn văn ngắn.
Truyện Vịnh chung thi ở Hủ lưu bộ.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 09/3/2025
TIẾU LÂM QUẢNG KÍ
笑林广记
(Thanh) Du Hí chủ nhân 游戏主人 biên soạn
Tang Thánh Đồng 桑圣彤
chú dịch
Sùng Văn thư cục, 2007