牽牛花
牽牛日日繞籬攀
步步升高不等閑
信念頑强生命力
花開喇叭美人間
KHIÊN
NGƯU HOA
Khiên
ngưu nhật nhật nhiễu li phan
Bộ bộ
thăng cao bất đẳng nhàn
Tín
niệm ngoan cường sinh mệnh lực
Hoa khai lạt bá mĩ nhân gian
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 27/01/2025
Khiên ngưu hoa 牽牛花: hoa
bìm bìm, cũng gọi là “Lạt bá hoa” 喇叭花, loài hoa leo, bám vào bờ rào, từng bước từng bước
hướng lên trên cao. Hoa có sức sống ngoan cường, mạnh mẽ, gợi cho chúng ta trong
cuộc sống khi đối mặt với cám dỗ hoặc khó khăn, trước sau luôn giữ vững quyết tâm và tín niệm
kiên định.
Truyền thuyết hoa khiên ngưu.
Ngày
xưa, tại Tấn Châu 晋州 Hà Bắc 河北có một chàng trai tên Lí Hổ 李虎,
thân thể cường tráng, sức mạnh hơn người, nhưng không biết nguyên nhân vì sao lại
mắc chứng cổ trướng, đã mời nhiều thầy thuốc chẩn trị nhưng không khỏi. Cuối
cùng Lí Hổ mời được vị lang trung ở phủ Lộ Châu 潞州Sơn Tây 山西.
Lang trung sau khi xem bệnh đã cho toa thuốc: Dùng hạt của loài hoa giống loa
kèn (lạt bá hoa 喇叭花) sắc
lấy nước uống. Lí Hổ trước giờ chưa nghe nói loại hoa này, nên đành phải đến hỏi
lại. Vị lang trung nói rằng: “Trước cổng nhà ta ở Lộ Châu Sơn Tây có trồng loại
hoa này, hạt của nó chính là vị thuốc,
hãy sai người đến nhà ta hái.” Vợ Lí Hổ liến đến Sơn Tây, lấy được hạt đem về nấu
lên. Lí Hổ uống vào quả nhiên có công hiệu, chưa đầy một tháng, chứng bệnh của
Lí Hổ đã thuyên giảm. Để cảm tạ vị lang trung, Lí Hổ dẫn đến một con trâu để tặng,
nói rằng: “Thưa tiên sinh, hạt của loại hoa gì mà tiên sinh đã cho tôi uống?” Vị
lang trung trong phút chốc không trả lời được. Hóa ra loài hoa giống loa kèn đó
chưa có tên. Giờ Lí Hổ hỏi, lang trung bèn nghĩ: Hạt của loại hoa này có thể chữa
được chứng bệnh mà trước giờ không chữa được, lực của thuốc mạnh có thể dắt được
trâu. Nay bệnh nhân lại dắt trâu đến nhà, chi bằng đặt cho nó tên là “Khiên
ngưu hoa” 牵牛花. Nói
xong ông bèn chỉ vào hoa giống loa kèn nói rằng: “Nó gọi là Khiên ngưu hoa, thứ
mà cho anh uống là hạt của nó.” Từ đó loài hoa giống loa kèn đã có tên gọi:
“Khiên ngưu hoa”, và nó cũng được gọi là “Lạt bá hoa” (hoa loa kèn).
https://www.163.com/dy/article/IUSM5AD205535QVM.html
Đường
Thận Vi 唐慎微 (thế
kỉ 11 - ?) vị Y dược học gia đời Tống trong “Chứng loại bản thảo” 证类本草có
nói đến truyền thuyết này.
“Sơn
trung Tể tướng” 山中宰相là
Đào Hoằng Cảnh 陶弘景 đời
Lương cũng có nói:
此葯始出田野人牵牛谢葯, 故以名之.
Thử
dược thuỷ xuất điền dã nhân khiên ngưu tạ dược, cố dĩ danh chi.
(Tên loại thuốc này ban đầu là do một nông dân dẫn trâu đến tạ ơn thầy thuốc đã cho thuốc, nên lấy đó để đặt.)
Tạm dịch
HOA BÌM
BÌM
Hoa
bìm bìm ngày ngày bám vào bờ rào,
Từng
bước từng bước leo cao, chẳng phải tầm thường.
Sức sống
của hoa kiên cường, lại có niềm tin mạnh mẽ,
Hoa nở
ra giống loa kèn, làm đẹp cho nhân gian.