DI CHỈ CHA CON LÍ BĂNG
Thời
Chiến Quốc, lúc Tần Chiêu Vương 秦昭王thống
trị, Quận thú Thục quận 蜀郡là
Lí Băng 李冰dẫn con
cùng mọi người đi xây dựng đập Đô Giang (Đô Giang yển 都江堰), biến Mân giang 岷江nước dâng cuồn cuộn từ hại thành
lợi.
Lí Băng李冰 (khoảng năm 302 – năm 235 trước công nguyên) là thuỷ
lợi gia thời Chiến Quốc, chi tiết về thân thế của ông không thể tra khảo. Từ năm
256 đến năm 251 trước công nguyên ông giữ chức Quận thú Thục quận, trong thời
gian nhậm chức, ông đã xây dựng công trình thuỷ lợi ở nhiều nơi, tạo phúc cho bách
tính, đặc biệt nổi tiếng là công trình thuỷ lợi đập Đô Giang. Hơn 2000 năm nay,
đập Đô Giang luôn là“thiên phủ” 天府,
nguồn tài nguyên giàu có, đến nay vẫn còn phát huy tác dụng to lớn mà không thể
thay thế, là thí dụ điển hình hiếm có về công trình thuỷ lợi cổ đại vẫn còn tạo
phúc cho nhân loại.
Về truyền thuyết Lí Băng trị thuỷ, luôn
được lưu truyền trong dân gian đến thời Bắc Tống, thậm chí trong truyền thuyết
dân gian còn bắt đầu lưu truyền thuyết thần thoại người con của Lí Băng là Lí
Nhị Lang 李二郎phụ giúp
trị thuỷ, nguyên mẫu của Nhị Lang Thần 二郎神chính là con của Lí Băng. Trong Thái Bình quảng kí
太平广记có truyện,
Phạm Thành Đại 范成大 nói Lí
Băng bắt thần giam giữ cho trấn nơi Phục Long quán 伏龙馆, Phục Long quán hiện tồn tượng Lí Băng được khắc bằng
đá vào đầu thời Linh Đế 灵帝triều
Đông Hán, cho thấy sớm vào 1800 năm trước, người trong nước đã bắt đầu kỉ niệm Lí
Băng rồi.
Năm 1974, tại Mân giang 岷江 (ngoại
giang) thành phố Đô Giang Yển 都江堰 đã khai quật được tượng Lí Băng khắc bằng đá vào thời
Kiến Ninh 建宁(năm
168) triều Đông Hán.
Nhị Vương miếu 二王庙xây dựng vào thời Nam Bắc triều, từ xưa đến nay chính là nơi bách tính tế tự cha con Lí Băng.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 23/12/2023
Nguồn
HOẠ THUYẾT BÁCH GIA TÍNH
画说百家姓
Ban biên tập: Đồ giải kinh điển 图解经典
Bắc Kinh Liên hợp xuất bản công
ti, 2015