CÁCH NÓI “THIÊN TỰ ĐỆ NHẤT HIỆU” TỪ ĐÂU MÀ RA
“Thiên
tự đệ nhất hiệu” 天字第一号 ý
nói số 1 hoặc loại tốt nhất, mượn để ví loại cao nhất, lớn nhất hoặc mạnh nhất.
Hiện tại chúng ta cũng thường sử dụng cách nói “Thiên tự đệ nhất hiệu” 天字第一号. Ví dụ như “Thiên tự nhất hiệu thương tiêu” 天字一号商标, “Thiên tự nhất hiệu điếm” 天字一号店, “Thiên tự nhất hiệu dược phố” 天字一号药铺.
Trung
Quốc cổ đại có cách nói “tam 三, bách 百, thiên 千”. “Tam” 三 là
chỉ “Tam tự kinh” 三字经, “Bách” 百 là chỉ “Bách gia tính” 百家姓.
“Thiên” 千chính
là chỉ “Thiên tự văn” 千字文. Tuy ở sau “tam”
và “bách” , nhưng trong 3 bộ kinh điển này, “Thiên tự văn” là thành sách sớm nhất.
Tương truyền, sách này là do Tán kị thị lang, Cấp sự trung Chu Hành Tự 周行嗣 (1) đời Lương Vũ Đế 梁武帝thời Nam Triều biên
soạn.
Theo
truyền thuyết, Lương Vũ Đế Tiêu Diễn 萧衍vì muốn dạy chư
vương thư pháp, đã sai Ân Thiết Thạch 殷铁石từ tác phẩm của
Vương Hi Chi 王羲之 thác xuất ra 1000 chữ khác nhau, mỗi chữ là một trang
giấy. Sau đó giao cho Chu Hành Tự bảo ông biên soạn thành vận văn có nội dung. Họ
Chu mất một đêm soạn thành, nhọc mệt đến mức tóc của ông bạc trắng. được ban
thưởng không ít.
“Thiên
tự văn” 千字文tổng cộng có 1000 chữ, mở đầu là:
Thiên địa huyền hoàng.
Vũ trụ hồng hoang.
天地玄黄
宇宙洪荒
Chữ “thiên” 天trong “Thiên tự đệ nhất hiệu” 天字第一号từ đây mà ra, ý là chữ đầu tiên trong “Thiên tự văn” 千字文.
Chú của người
dịch
1- Tên nhân vật có tư liệu ghi là Chu Hưng Tự 周兴嗣
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 10/10/2023
Nguyên tác Trung văn
Trong quyển
THÚ VỊ VĂN HOÁ TRI THỨC ĐẠI TOÀN
趣味文化知识大全
Thanh Thạch 青石 biên
soạn
Trung Quốc Hoa kiều xuất bản xã,
2013