“BA BA ” 爸爸TỪNG GỌI LÀ “GIA” 爷
Trẻ con bi bô học nói đều biết “cha của cha” là “gia gia” 爷爷 (ông). Từ sau khi toàn dân phổ cập tiếng phổ thông,
“phụ thân” 父亲 là “ba ba” 爸爸, “tổ phụ” 祖父là “gia gia” 爷爷 đã thành từ xưng hô
tiêu chuẩn. Nhưng bạn có biết, người xưa lại gọi “ba ba” 爸爸là “gia” 爷 không?
Bạn có
biết câu chuyện Mộc Lan 木兰là nữ cải trang
thành nam thay cha tùng quân?
Câu
chuyện Mộc Lan xuất phát từ “Mộc Lan từ” 木兰辞trong “Nhạc phủ thi tập” 乐府诗集do văn học gia
Quách Mậu Thiến 郭茂倩 đời
Tống biên soạn. Trong thơ viết rằng:
Quân thư thập nhị quyển
Quyển quyển hữu gia danh
A gia vô đại nhi
Mộc Lan vô trưởng huynh
Nguyện vị thị an mã
Tùng thử thế gia chinh
军书十二卷
卷卷有爷名
阿爷无大儿
木兰无长兄
愿为市鞍马
从此替爷征
(Danh sách trưng binh có mười hai quyển
Quyển nào cũng có tên của cha
Cha không có con trai trưởng
Mộc Lan không có anh
Mộc Lan nguyện đi mua ngựa và yên cương
Từ đây thay cha tùng quân)
“Gia” 爷 ở đây chính là phụ thân.
Và như
trong Bắc chinh 北征của Đỗ Phủ 杜甫:
Bình sinh sở kiều nhi
Nhan sắc bạch thắng tuyết
Kiến gia bối nhi đề
Cấu
nhị cước bất mạt
平生所娇儿
颜色白胜雪
见爷背而啼
垢腻脚不抹
(Bình sinh đứa con được nuông chiều
Da mặt còn trắng hơn cả tuyết
Trông thấy cha liền quay lưng lại khóc
Trên người dính đầy bẩn chân lại không mang tất)
“Gia” 爷ở đây cũng chỉ phụ thân.
Chữ
“gia” 爷 này, có sách cũng viết là 耶
, 耶 và 爷đồng nghĩa.
Hiện tại,
trong tiếng ở Tô Bắc 苏北 Giang Tô 江苏, tiếng ở Trường Sa 长沙Hồ
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 25/10/2023
Nguồn
TRUNG QUỐC NHÂN ĐÍCH XƯNG HÔ
中国人的称呼
Biên soạn: Lưu Nhất Đạt 刘一达
Tranh vẽ: Mã Hải Phương 马海方
Bắc Kinh: Trung dịch xuất bản xã, 2022