“TIỂU VU KIẾN ĐẠI VU” Ý NGHĨA LÀ GÌ
“Vu” 巫chỉ người câu thông thiên địa thần minh vào thời cổ ở
Trung Quốc, hiện chỉ người dùng cách cầu đảo để lừa gạt lấy tiền của người khác.
“Tiểu
vu kiến đại vu” 小巫见大巫 là
thành ngữ mà chúng ta thường nghe, nguyên nghĩa là “tiểu vu sư” 小巫师 gặp
phải “đại vu sư” 大巫师 có
pháp lực cao cường hơn, bản lĩnh không thể thi triển. Về sau dùng để ví năng lực
và tài hoa của một người thua xa một người khác.
Điển cố
này xuất phát từ Đáp Trương thư 答张书 của Trần Lâm 陈琳 đời Hán:
Kim Cảnh Hưng tại thử, túc hạ dữ Tử Bố tại bỉ,
sở vị tiểu vu kiến đại vu, thần khí tận hĩ.
今景兴在此, 足下与子布在彼, 所谓小巫见大巫, 神气尽矣.
Ý nghĩa
là:
Hiện tại
tôi ở đây, ông và Tử Bố 子布ở chỗ kia, tôi so với
các ông, đó chính là tiểu vu kiến đại vu, không có thần khí gì.
Tương
truyền vào thời Tam Quốc, Trưong Hoành 张紘và
Trần Lâm 陈琳 là bạn học. Sau này, Trần Lâm làm quan ở nước Nguỵ,
Trương Hoành thì làm mưu sĩ dưới trướng của Tôn Quyền 孙权.
Hai người tuy ai thờ chủ nấy, nhưng luôn ngưỡng mộ nhau, thường thư từ qua lại
với nhau. Trần Lâm thường khoe văn bút của đồng hương Trương Hoành trước mặt đồng
liêu, cũng đúng lúc Trương Hoành nhìn thấy Vũ
khố phú 武库赋, Ứng cơ luận 应机论 của Trần Lâm, ra sức tán thưởng, liền viết thư cho Trần
Lâm biểu thị muốn được hướng đến Trần Lâm học tập.
Trần
Lâm sau khi nhận được thư rất cảm kích, trong thư đáp lại, ông nói rằng:
- Tôi sống ở phương bắc, tin tức không thông, rất
ít giao thiệp với văn nhân nhã sĩ trong thiên hạ, không thấy cục diện thế giới
như thế nào. Chỉ là người mà có thể viết văn chương ở nơi đây không nhiều, cho
nên tôi ở nơi đây mới dễ dàng được mọi người khen tặng quá mức, hoàn toàn không
phải là tài của tôi cao như thế đâu. So với ông và Trương Chiêu 张昭, tôi quả thực là kém rất nhiều, giống như tiểu vu gặp
đại vu vậy, không có cách nào thi triển phép thuật.
Về sau người ta dùng “tiểu vu kiến đại vu” để ví giữa hai người có sự sai kém rất lớn ở một phương diện nào đó.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 19/8/2023
Nguyên tác Trung văn
Trong quyển
THÚ VỊ VĂN HOÁ TRI THỨC ĐẠI TOÀN
趣味文化知识大全
Thanh Thạch 青石 biên
soạn
Trung Quốc Hoa kiều xuất bản xã,
2013