NGHIÊM NỘT DÙNG ĐỨC THU PHỤC NGƯỜI
Nghiêm Dưỡng Trai 严养斋 (1) người
Hải Ngu 海虞 thời
Minh chuẩn bị cất một ngôi nhà lớn trong thành. Đất nền đã đo đạc chuẩn bị
xong, duy nhất chỉ còn lại một gian nhà nhỏ dựng trên khoảnh đất đó, khiến cho
toàn bộ kiến trúc không đạt được hiệu quả như dự tính. Chủ nhà là người bán rượu
và đậu phụ, gian nhà của ông ấy là cơ nghiệp của tổ tiên để lại. Người phụ
trách công trường muốn mua gian nhà đó với giá cao, nhưng chủ nhà kiên quyết
không đồng ý. Người phụ trách tức giận báo lại với Nghiêm Dưỡng Trai. Nghiêm Dưỡng
Trai bình tĩnh nói rằng:
- Không sao, trước tiên có thể xây ba mặt đi!
Như vậy, công trình được động thổ, Nghiêm Dưỡng Trai hạ lệnh cho thợ trên công trường, rượu và đậu phụ mà cần hàng ngày đều phải đến nhà người nọ mua, đồng thời trả trước cho họ số tiền đã định. Vợ chồng chủ nhà nọ vì tiệm thì nhỏ mà số lượng rượu và đậu phụ các thợ trên công trường cần lại rất lớn, trong phút chốc họ bận vô cùng, cung cấp không kịp, công trường lại chiêu mộ thêm công nhân. Chẳng bao lâu, số công nhân ngày càng đông, lợi nhuận của hai vợ chồng chủ tiệm có được cũng ngày càng lớn, số đậu phụ tồn trữ chất đống trong nhà, chum ủ rượu cùng các loại dụng cụ khác cũng tăng lên gấp bội, gian nhà nhỏ quả thực không chứa nỗi, lại thêm hai vợ chồng cảm kích ân đức của Nghiêm tướng công, họ hổ thẹn về hành vi ngày trước kháng cự không chịu dọn nhà đi, thế là, họ chủ động đem khế ước nhà giao cho Nghiêm Dưỡng Trai, biểu thị nguyện vọng muốn nhường gian nhà. Nghiêm Dưỡng Trai bèn lấy một khoảnh đất rộng hơn một chút ở gần đó đổi cho họ. Hai vợ chồng vô cùng vui mừng, mấy ngày sau liền dọn đi.
Chú của người
dịch
1- Nghiêm Dưỡng
Trai 严养斋: tức Nghiêm Nột 严讷 (năm 1511 – năm 1584), tự Mẫn Khanh 敏卿, Dưỡng Trai 养斋là hiệu, người huyện
Thường Thục 常熟, phủ Tô Châu 苏州,
Nam Trực Lệ 南直隶 (nay là Thường Thục 常熟,
thành phố Tô Châu 苏州, tỉnh Giang Tô 江苏),
đại thần triều Minh. Ông đậu Tiến sĩ vào năm Gia Tĩnh 嘉靖thứ
20 (năm 1541).
Ông mất vào năm Vạn Lịch 万历 thứ 12 đời Thần Tông 神宗, truy tặng Thiếu Bảo 少保, thuỵ Văn Tĩnh 文靖.
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 14/8/2023
Nguồn
TĂNG QUẢNG HIỀN VĂN
增广贤文
Thanh . Chu Hi Đào 周希陶 tu đính
Nam Kinh: Giang Tô Phụng Hoàng mĩ
thuật xuất bản xã. 2015