NGUỒN GỐC HỌ Y
Về nguồn gốc họ (tính) Y 伊 chủ yếu có 3 thuyết.
1- Có nguồn gốc từ thời thượng cổ.
Tương
truyền Đường Nghiêu 唐尧sinh ra ở núi Y Kì 伊祁.
Sau khi sinh ra được gởi nuôi ở nhà Nho
gia Y Hầu Trưởng 伊侯长, con cháu đời sau lấy Y 伊
làm họ (tính).
2- Là đời sau của Y Doãn 伊尹.
Đại thần
Y Doãn 伊尹của triều Thương, từng cư trú ở Y Xuyên 伊川 (nay là vùng Y Hà 伊河 Hà
3- Dân tộc thiểu số đổi họ.
Tộc Tiên
Ti 鲜卑thời Bắc Nguỵ có Y Lâu Thị 伊娄氏,
sau phân làm hai họ là Y 伊 và Lâu 娄. Trong bát kì Mãn
Châu nhà Thanh có Y Lạp Tề Thị 伊拉齐氏, Y Lạp Lí Thị 伊拉哩氏, đời sau có người
đổi sang họ Y 伊.
Họ Y 伊 là là một họ tương đối ít. Tỉnh Hà Bắc 河河北 phần đông là họ này, ước chiếm 39% nhân khẩu của dân tộc Hán trong cả nước.
Danh nhân các
đời
Triều Thương có Y Doãn 伊尹, thuỷ tổ của họ Y 伊, thời Thái Mậu 太戊có danh tướng Y Trắc 伊 陟. Thời Đông Hán có Nghị lang Y Thôi 伊推. Thời Tam Quốc có tướng lãnh Y Tịch 伊 籍nước Thục. Hậu Nguỵ có Thống quân Y Bồn Sinh 伊盆生. Thời Đường có thi nhân Y Mộng Xương 伊梦昌, Kinh Dương lệnh Y Bàn 伊蟠. Thời Minh có Thượng bảo thiếu khanh Y Hằng 伊恒. Thời Thanh có thư pháp gia, Tiến sĩ thời Càn Long 乾隆là Y Bỉnh Thụ 伊秉绶,
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 09/6/2023
Nguyên tác Trung văn
Y TÍNH UYÊN NGUYÊN
伊姓渊源
Trong quyển
BÁCH GIA TÍNH
百家姓
Biên soạn: Triệu Dương 赵阳
Cát Lâm Đại học xuất bản xã, 2005