THOÁI TỊ TAM XÁ
退避三舍
Thời
Xuân Thu, công tử Trùng Nhĩ 重耳nước Tấn đến nước Sở
tị nạn, Sở Vương vô cùng hậu đãi. Trùng Nhĩ trong lòng cảm kích, hứa với Sở
Vương rằng, sau này về lại nước lên ngôi, nguyện hai nước Tấn Sở đời đời hữu hảo.
Nếu có một ngày giữa hai nước Tấn Sở không tránh khỏi một trận chiến, thì sẽ lệnh
cho quân đội trước tiên lui tránh ba xá (1 xá bằng 30 dặm), để báo đáp ơn của Sở
Vương.
Về sau,
Trùng Nhĩ về lại nước Tấn lên làm quốc quân, tức Tấn Văn Công 晋文公 nổi tiếng trong lịch sử. Năm 633 trước công nguyên,
hai nước Tấn Sở tranh bá. Để giữ lời hứa, Tấn Văn Công lệnh cho quân đội thoái
lui 90 dặm tại Thành Bộc 城濮 (nay là Bộc Thành 濮城 Hà
Hiện “thoái tị tam xa” 退避三舍 (lui tránh ba xá) cũng được dùng để ví không tranh hơn thua với người khác hoặc chủ động nhường bước.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 24/5/2023
Nguồn
TRUNG QUỐC VĂN HOA THƯỜNG THỨC
中国文化常识
Biên soạn: Phùng Tuệ Quyên 冯慧娟
Trường Xuân: Cát Lâm xuất bản xã, 2015