NGHI THỨC “BÁI THIÊN ĐỊA” TRONG HÔN LỄ TỪ ĐÂU MÀ RA
Người
xưa khi kết hôn, nghi thức quan trọng nhất là bái đường thành thân. Đến lúc đó,
cô dâu đội khăn trùm đầu màu đỏ, chú rể dùng sợi dây đỏ dắt cô dâu bước qua thảm
đỏ, sau đó, vị quan coi về nghi thức hôn lễ hô lớn: “Nhất bái thiên địa” 一拜天地, “Nhị bái cao đường” 二拜高堂, “Phu thê đối bái” 夫妻对拜, “Tống nhập động
phòng” 送入洞房 ….. Vì
sao người xưa trước tiên phải bái thiên địa?
Trong
hôn tục truyền thống của Trung Quốc, bái thiên địa, bái cao đường, phu thê đối
bái được gọi chung là “bái đường” 拜堂, có lúc cũng gọi là
“bái thiên địa” 拜天地, mà phu thê chỉ cần thực hiện qua lễ tiết đó thì coi
như đã thành phu thê hợp pháp. Tương truyền “bái thiên địa” bắt đầu từ thời Đường,
khởi nguồn từ một truyền tuyết thần thoại trong dân gian.
Nữ Oa 女娲 lúc ban đầu tạo ra con người, chỉ tạo ra một người
đàn ông, trời đất vạn vật đều quy về người đó sở hữu. Cuộc sống vật chất của anh
ta tuy đầy đủ, nhưng cuộc sống tinh thần lại trống rỗng, cả ngày chỉ có hình với
bóng của mình theo nhau, rất tịch mịch vắng vẻ, Cho nên anh ta mỗi đêm đều nhìn
mặt trăng oán trách cuộc sống đơn điệu.
Một đêm
trăng tròn nọ, anh ta lại bắt đầu huyên thuyên không dứt, nguyệt lão cuối cùng
nhẫn không được, đã đến chỗ Nữ Oa, xin Nữ Oa tạo thêm cho anh ta một người nữa
để làm bạn. Thế là Nữ Oa liền tạo ra người nữ.
Trong
lúc anh ta than thở, nguyệt lão với bộ râu trắng dẫn một cô gái xuất hiện ra trước
mặt, đồng thời chủ trì hôn lễ cho hai người. Lúc cử hành nghi thức, nguyệt lão
nói với hai người rằng:
- Hai người trước tiên bái thiên công thổ địa,
cuộc sống của hai người từ nay về sau còn cần phải nương nhờ vào trời đất.
Hai người
bái qua thiên công thổ địa. Sau này, phàm trong hôn lễ, cô dâu chú rể trước
tiên phải bái thiên địa, hình thành nghi thức “bái thiên địa”.
Nghi thức bắt đầu từ thời Đường này, sau thời Tống đã thịnh hành trong cả nước, trở thành đại lễ quan trọng nhất trong quá trình hôn lễ.
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 13/8/2022
Nguyên tác Trung văn
Trong quyển
THÚ VỊ VĂN HOÁ TRI THỨC ĐẠI TOÀN
趣味文化知识大全
Thanh Thạch 青石 biên
soạn
Trung Quốc Hoa kiều xuất bản xã,
2013