Dịch thuật: Ba sinh cho vẹn mười nguyền (135) (Bích Câu kì ngộ)

 

BA SINH CHO VẸN MƯỜI NGUYỀN (135)

          Ba sinh: tức “tam sinh” ba kiếp, theo thuyết luân hồi là kiếp trước, kiếp này và kiếp sau.

          Chùa Huệ Lâm 惠林ở kinh sư Lạc Dương 洛陽, xưa là phủ đệ của Quang lộc khanh Lí Đăng 李登. Khi An Lộc Sơn 安祿山vây hãm Đông đô, Lí Đăng cố thủ mà chết. Con là Lí Nguyên 李源, lúc nhỏ giao du với con nhà giàu có, ca hát tiêu xài nổi tiếng lúc bấy giờ. Khi phụ thân mất, Lí Nguyên đau buồn phát phẫn, thề không làm quan, không lấy vợ, không ăn mặn, hiến gia sản xây chùa Huệ Lâm và ở trú ở đó hơn 50 năm.

          Trụ trì chùa là thiền sư Viên Trạch 圓澤, giỏi kinh doanh lại thông âm hiểu âm nhạc, kết giao với Lí Nguyên rất thân thiết, thường bàn chuyện cả ngày, nhưng không ai biết là chuyện gì.        

 Ngày nọ hai người bàn cùng nhau đến núi Nga Mi 峨嵋, Lí Nguyên muốn đi đường thuỷ từ Hồ Bắc 湖北 theo sông mà lên, còn thiền sư lại đề xuất đi đường bộ, từ Tà Cốc 斜谷Trường An 長安 mà vào sông. Lí Nguyên không đồng ý, thiền sư đành theo ý kiến của Lí Nguyên, và cảm thán rằng:

- Vận mệnh của một người quả thực không thể do bản thân tự quyết.

Cuối cùng theo ý kiến của Lí Nguyên, cả hai ngồi thuyền đi theo đường thuỷ, thuyền đến Nam Phố 南浦, cập vào bên sông, thấy một phụ nữ mặc váy hoa, đội vò lấy nước bên sông. Thiền sư Viên Trạch nhìn thấy liền rơi nước mắt, nói với Lí Nguyên rằng:

          - Tôi không muốn đi đường thuỷ là sợ gặp người phụ nữ này.

          Lí Nguyên thất kinh hỏi nguyên nhân, thiền sư đáp rằng:

- Người phụ nữ đó họ Vương, số mệnh đã định tôi làm con của bà, nhân vì tôi không chịu đến cho nên bà ta mang thai đã 3 năm mà chưa sinh. Nay đã gặp, không thể nào tránh được, xin ông dùng phù chú giúp tôi nhanh đầu sinh, Ba ngày sau lúc tắm cho bé, mong ông đến, tôi sẽ lấy nụ cười để chứng minh. 13 năm sau, vào đêm Trung thu tháng 8, ông đến bên ngoài chùa Thiên Trúc 天竺 ở Hàng Châu 杭州, tôi nhất định sẽ gặp ông.         

          Lí Nguyên đau buồn hối hận, tắm rửa thay quần áo cho thiền sư. Đến chiều tối, thiền sư Viên Trạch mất, người phụ nữ đó cũng đã sinh. Ba ngày sau Lí Nguyên đi gặp đứa bé, đứa bé nhìn thấy liền cười. Lí Nguyên liền nói cho Vương thị biết mọi việc, Vương gia xuất tiền, táng thiền sư dưới chân núi. Lí Nguyên không còn tâm trí nào mà di du sơn nữa, bèn trở về chùa Huệ Lâm 惠林. Đồ đệ trong chùa cho biết là thiền sư Viên Trạch đã viết di thư từ sớm.

          13 năm sau, Lí Nguyên từ Lạc Dương 洛阳đến chùa Thiên Trúc ở Tây hồ Hàng Châu, theo lời hẹn đi gặp thiền sư Viên Trạch. Khi đến bên ngoài chùa bỗng nhiên nghe tiếng hát của mục đồng gõ sừng trâu từ bờ sông Cát Hồng 葛洪truyền lại:

Tam sinh thạch thượng cựu tinh hồn

Thưởng nguyệt ngâm phong mạc yếu luân

Tàm quý tình nhân viễn tương phỏng

Thử thân tuy dị tính trường tồn

三生石上舊精魂

賞月吟風莫要論

慚愧情人遠相訪

此身雖異性長存

(Ta là linh hồn của người xưa đã qua ba đời

Chuyện cũ thưởng nguyệt ngâm phong qua rồi chớ có bàn đến nữa

Hổ thẹn để cho bạn phải từ xa đến thăm

Thân thể của ta tuy khác nhưng tâm tính vẫn trường tồn)

Lí Nguyên nghe qua biết là người cũ, liền hỏi:

- Trạch công, ông có khoẻ không?

Mục đồng đáp rằng:

- Lí công quả là người giữ chữ tín. Đáng tiếc tục duyên của tôi chưa hết, không thể gần. Chúng ta cố gắng tu hành không trễ nãi, tương lai sẽ có ngày gặp lại.

          Lại hát rằng:

Thân tiền thân hậu sự mang mang

Dục thoại nhân duyên khủng đoạn trường

Ngô Việt sơn xuyên tầm dĩ biến

Khước hồi yên trạo thướng Cù Đường

身前身後事茫茫

欲話因緣恐斷腸

吳越山川尋已遍

卻回煙棹上瞿塘

(Sự việc của thân trước thân sau rất mênh mang

Muốn nói ra nhân duyên nhưng sợ lại đau lòng

Núi sông Ngô Việt ta đã đi khắp

Giờ quay đầu thuyền lại đi đến Cù Đường)

          Mục đồng liền quay đầu đi, từ đó không biết đi đến nơi đâu.

Ba năm sau nữa, đại thần Lí Đức Dụ 李德裕khải tấu hoàng thượng, tiến cử Lí Nguyên là trung thần, lại rất hiếu thuận, xin ban cho chức quan. Thế là hoàng đế phong Lí Nguyên làm Gián nghị đại phu 諫議大夫. Nhưng lúc này Lí Nguyên sớm đã triệt ngộ, nhìn thấy rõ sự tình thế gian nên không chịu đến nhậm chức. Về sau Lí Nguyên mất tại chùa, hưởng thọ 80 tuổi.

http://lms.ctl.cyut.edu.tw/1997041/doc/166591

https://kknews.cc/history/93y5zjb.html

          Mười nguyền: Tức “thập nguyện”.

Theo Phật học từ điển của Đoàn Trung Còn, “thập nguyện” tức mười sở nguyện. Ấy là mười điều đại nguyện của ngài Phổ Hiền Bồ Tát. Trong kinh Tam Bảo đề là Thập giả kính:

1- Nhứt giả Lễ kính chư Phật;

2- Nhị giả Xưng tán Như lai;

3- Tam giả Quảng tu cúng dường;

4- Tứ giả Sám hối nghiệp chướng;

5- Ngũ giả tuỳ hỉ công năng (công đức);

6- Lục giả Thỉnh chuyển pháp luân;

7- Thất giả Thỉnh Phật trụ thế;

8- Bát giả Thường tuỳ Phật học;

9- Cửu giả Hằng thuận chúng sanh;

10- Thập giả phổ giai hồi hướng.

(Quyển 3, nhà xuất bản Thành phố Hồ Chí Minh, 1992)

“Ba sinh cho vẹn mười nguyền

Nhờ tay kim tướng đưa duyên xích thằng”

(Bích Câu kì ngộ: 135 - 136)

Cũng công hương lửa ba sinh

Nguồn ân chưa cạn, sóng tình còn xao

(Bích Câu kì ngộ: 563 - 564)

                                                                   Huỳnh Chương Hưng

                                                                   Quy Nhơn 16/7/2022

Previous Post Next Post