BỒ LIỄU THANH THANH NĂNG KỈ HÀ (391)
蒲柳青青能幾何
Bồ liễu xanh tươi được mấy ngày
Bồ liễu 蒲柳: tức “thuỷ dương” 水杨 một loại thực vật
sinh trưởng bên bờ nước, tính chất mềm yếu, mùa thu lá lại thường rụng sớm, cho
nên được dùng để ví người có thể chất yếu đuối suy nhược, cũng thường được dùng
để ví phụ nữ.
Trong Thế thuyết tân ngữ - Ngữ
ngôn 世说新语 - 鋙言 của
Lưu Nghĩa Khánh 刘义庆 có
chép:
顾悦与简文同年, 而发早白. 简文曰:“卿何以先白?” 对曰:“蒲柳之姿, 望秋而落; 松柏之质, 经霜弥茂.”
Cố Duyệt dữ Giản Văn đồng niên, nhi phát tảo bạch. Giản Văn viết: “Khanh hà dĩ
tiên bạch?” Đối viết: “Bồ liễu chi tư, vọng thu nhi lạc; tùng bá chi chất, kinh
sương di mậu.”
(Cố Duyệt và Giản Văn Đế cùng tuổi, nhưng tóc của Cố Duyệt sớm bạc. Giản Văn Đế
hỏi rằng: “Tóc của khanh sao lại bạc trước ta vậy?” Cố Duyệt đáp rằng: “Tư chất
của bồ liễu kém, một khi thu về lá úa rụng; còn tư chất của tùng bá cứng cõi,
trải qua sương thu càng tươi tốt.”)
(Thiểm Tây lữ du xuất bản xã, 2002)
Câu 391 bản diễn Nôm “Chinh phụ ngâm diễn ca” tương
truyền của Đoàn Thị Điểm là:
Vóc bồ liễu dễ ép nài chiều xuân (336)
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 13/02/2022