TRIỀU KHẢO
Triều khảo 朝考là đợt khảo thí ở đời Thanh tiến hành đối với tân khoa Tiến sĩ nhằm để phân phối quan chức. Đời Thanh, khi sắp xếp quan chức cho tân khoa Tiến sĩ, triều đình không hề đơn giản chỉ căn cứ vào thành tích điện thí của họ, mà là cần phải để họ tiến hành một đợt khảo thí nữa. Đợt khảo thí này thông thường tiến hành tại Bảo Hoà điện 保和殿, do hoàng đế đặc phái đại thần giám khảo cùng duyệt quyển. Nội dung của đợt thi thường có sự biến hoá, nhưng không ngoài luận sớ, tấu nghị, thi phú, không khác mấy với khoa cử khảo thí. Thời Càn Long 乾隆, Càn Long thích làm thơ từng yêu cầu tân khoa Tiến sĩ làm một bài thơ, không được làm nhiều hơn. Thành tích triều khảo phân làm 3 hạng: nhất, nhị, tam. Đệ nhất danh của hạng nhất gọi là Triều nguyên 朝元. Quan viên của bộ Lại sẽ căn cứ thành tích triều khảo của tân khoa Tiến sĩ đồng thời kết hợp thành tích ở Hội thí, Điện thí trước đó mà uỷ nhiệm chức quan, tổng hợp trong số đó, người tối ưu sẽ uỷ nhiệm Thứ cát sĩ 庶吉士 (chức vụ ngắn hạn, nhưng tiềm lực thăng chuyển rất lớn, được xưng là “trừ tướng” 储相), kì dư giao các chức như Chủ sự 主事, Trung thư 中书, Tri huyện 知县 …
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 17/01/2022
Nguồn
BẤT KHẢ BẤT TRI ĐÍCH 3000 CÁ VĂN HOÁ THƯỜNG THỨC
不可不知的 3.000
个文化常识
Biên soạn: Tinh Hán 星汉
Bắc Kinh: Trung Quốc Hoa Kiều xuất bản xã, 2010