BẮC ĐẨU HỐT
ĐÊ NGANG (371)
北斗忽低昂
Chòm sao Bắc đẩu chợt bày ra
Câu 371 này cũng xuất từ bài Tứ Triệu Sĩ Trung nhị thủ 赐赵士忠二首 (bài 2) của Tống Hiếu Tông
宋孝宗thời Tống. (Có tư liệu cho là của Phó Huyền 傅玄thời Tấn):
Chí sĩ tích nhật đoản. Sầu nhân tri dạ trường. Nhiếp
y bộ tiền đình. Ngưỡng quan nam nhạn tường. Thuần ảnh tuỳ hình vận. Lưu hưởng
quy không phòng. Thanh phong hà phiêu diêu. Vi nguyệt xuất tây phương. Phồn
tinh y thanh thiên. Liệt tú tự thành hàng. Thiền minh cao thụ gian. Dã điểu hào
đông sương. Tiêm vân thời phảng phất. Ác lộ triêm ngã thường. Lương thời vô
đình ảnh. Bắc đẩu hốt đê ngang. Thường khủng
hàn tiết chí. Ngưng khí kết vi sương. Lạc diệp tuỳ phong tồi. Nhất tuyệt như
lưu quang.
志士惜日短. 愁人知夜长. 摄衣步前庭. 仰观南雁翔. 淳景随形运. 流响归空房. 清风何飘颻, 微月出西方. 繁星依青天. 列宿自成行. 蝉鸣高树间. 野鸟号东厢. 纤云时髣髴. 渥露沾我裳. 良时无停景. 北斗忽低昂. 常恐寒节至. 凝气结为霜. 落叶随风摧. 一绝如流光.
(Kẻ sĩ có chí hướng
tiếc ngày luôn ngắn. Người u sầu cho đêm lại dài. Vén vạt áo dạo bước trong
sân. Ngước nhìn bầy chim nhạn bay liệng về phương nam. Cảnh đêm đẹp theo ánh
trăng lưu chuyển. Có thanh âm vang đến phòng trống vắng. Gió mát nhẹ nhàng lướt
qua. Trăng non từ phương tây mọc ra. Sao dày tựa vào bầu trời xanh. Chúng bày
ra thành hàng. Ve kêu trên ngọn cây cao. Chim rừng kêu nơi gian nhà phía đông. Mây
nhẹ nhàng dường phảng phất. Sương đêm nặng thấm đẫm áo của ta. Thời khắc đẹp
không dừng lại. Chòm Bắc đẩu chợt bày ra.
Thường sợ khí lạnh kéo đến. Ngưng kết lại thành sương. Lá rụng hư hại theo làn
gió. Cảnh đẹp như một bài thơ theo ánh trăng lưu chuyển trên sóng nước)
https://www.gushiju.net/ju/1050788
Câu 371 bản diễn Nôm “Chinh phụ ngâm diễn ca” tương
truyền của Đoàn Thị Điểm là:
Ngôi sao Bắc
đẩu thôi đông lại đoài (316)
Bản Chinh phụ ngâm khúc của Vân Bình Tôn Thất Lương, nxb Tân Việt, in
năm 1953 là:
CHUÔI sao Bắc đẩu thôi đông lại đoài
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 22/01/2022
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật