NHỊ THẾ DOANH HỒ HỢI
Doanh Hồ
Hợi 嬴胡亥 là vị
hoàng đế đời thứ hai của triều Tần, con thứ 18 của Tần Thuỷ Hoàng 秦始皇. Ông một đời không có công lao gì, là con em của gia
đình giàu sang quyền quý điển hình, vừa ngu xuẩn lại hoang dâm. Ông là Tần Nhị
Thế 秦二世, cũng là vị đế vương cuối cùng của triều Tần. Ông có
thể trở thành hoàng đế, là hoàn toàn nhờ Triệu Cao 赵高,
nhưng cuối cùng bị bức phải tự tận thân vong, cũng là do bởi Triệu cao. Có thể
nói, cuộc đời của ông, thành cũng do Triệu Cao mà bại cũng bởi Triệu Cao.
Hồ Hợi là người con nhỏ của Tần Thuỷ Hoàng, tuy làm hoàng đế cũng tiếp thụ sự giáo dục tốt đẹp của cung đình, nhưng những điều đó đối với ông chẳng có tác dụng gì. Bản tính của ông là tính cách của một cậu ấm, không có phong phạm mà bất cứ một vị đế vương nào cũng cần phải có. Có một lần, Tần Thuỷ Hoàng mở đại yến chiêu đãi quần thần, các người con cũng đều được gọi đến dự. Theo quy định của chế độ triều Tần, thần tử triều kiến hoàng đế, trước khi vào điện phải cởi giày, giày phải được xếp ngay ngắn trên bậc thềm ngoài điện. Hồ Hợi trước giờ được nuông chìu quen, căn bản không biết lễ nghi, lại thích làm điều càn quấy. Sau khi ăn no uống đủ, Hồ Hợi không muốn ở lại điện nghe quần thần bàn luận chính sự, đã chạy ra ngoài dạo chơi. Nhìn thấy giày được sắp xếp ngay ngắn bên ngoài điện, Hồ Hợi nhất thời cao hứng, liền thuận theo hàng giày vừa đi vừa đá, làm cho giày bị đá lộn xộn mời vừa lòng bỏ đi. Về sau ông làm hoàng đế, cũng càn quấy như thế. Vương triều Tần bị diệt vong là trong sự càn quấy của ông.
Tần Thuỷ
Hoàng có nhiều con, trưởng tử Phù Tô 扶苏, Tần Thuỷ Hoàng
không thích. Chẳng qua là đế vương một đời, vì việc “truyền chi vạn thế” 传之万世 của
Tần gia, ông vẫn có lí trí để chọn người con trưởng có tài năng nhất trong số các
con nhằm bồi dưỡng để kế thừa. Còn Hồ Hợi là con nhỏ, hoang dâm vui chơi nhưng
lại giống ông nhất nên rất được sủng ái.
Khi Tần
Thuỷ Hoàng tuần du thiên hạ lần cuối cùng, Hồ Hợi đã 21 tuổi, nhưng vẫn ham
chơi, rất muốn cùng phụ hoàng tuần du hưởng lạc, Thuỷ Hoàng bèn đáp ứng. Công tử
Phù Tô lúc bấy giờ bị Thuỷ Hoàng phái đến phương bắc làm giám quân. Ai cũng
không ngờ Tần Thuỷ Hoàng sẽ chết trong đợt tuần du trở về lần này. Thừa tướng
Lí Tư 李斯 thấy
Thuỷ Hoàng chết trên đường, sợ các vị công tử ở Hàm Dương 咸阳 tranh
đoạt quyền kế thừa và sợ thiên hạ sẽ phản loạn, bèn quyết định bí mật không
phát tang, tiếp tục về Hàm Dương. Vận mệnh của Hồ Hợi từ giờ phút đó đã bắt đầu
thay đổi, nhưng lại do bởi một người tên Triệu Cao.
Triệu
Cao vốn là một hoạn quan, Triệu Thăng 赵升 phụ thân của ông là nô bộc từng theo phụ thân của Tần
Thuỷ Hoàng là Tử Sở 子楚 khi
đến nước Triệu làm con tin. Triệu cao và Tần Thuỷ Hoàng sinh cùng năm, từ nhỏ
đã ở bên cạnh nhau, tinh thông ngục pháp, thân thể cao lớn tráng kiện, lại viết
chữ đẹp, được Tần Thuỷ Hoàng đề bạt làm Trung xa phủ lệnh, nắm giữ đội ngũ nghi
trượng binh xa của hoàng đế, là người trong số mấy người được Tần Thuỷ Hoàng
tín nhiệm. Kì thực con người của ông ta âm hiểm giảo trá, rất dã tâm. Khi Thuỷ
Hoàng chết, di chiếu truyền vị cho Phù Tô ở trong tay Triệu Cao, ông bí mật
không phát. Triệu Cao muốn soán cải di chiếu, thừa cơ nắm giữ chính quyền, cần
một hoàng tử vô năng làm bù nhìn, mà Hồ Hợi chính là người tốt nhất mà ông chọn.
Hồ Hợi không có chí lớn, căn bản không muốn làm hoàng đế. Triệu Cao xảo ngôn xúi giục, Hồ Hợi tuy không muốn làm hoàng đế, nhưng lại muốn tuỳ ý hưởng lạc như một vị hoàng đế, cũng động đến tâm muốn đoạt quyền. Còn Lí Tư cũng là người đã thấy qua di chiếu. Lí Tư là Thừa tướng của triều Tần, ông từng hướng đến Tần Thuỷ Hoàng đề ra rất nhiều kiến nghị và biện pháp cải cách, bao gồm Tần Thuỷ Hoàng “phần thư khanh nho” cũng là từ kiến nghị của ông dẫn đến, vì thế người vì ông mà chết nhiều vô kể. Phù Tô đối với những biện pháp này luôn bất mãn. Triệu Cao uy hiếp Lí Tư, nếu Phù Tô làm hoàng đế, người đầu tiên phải giết chính là ông. Lí Tư sợ, để bảo toàn tính mạng, đành đáp ứng ủng hộ Hồ Hợi kế thừa hoàng vị. Thế là, dưới sự thao túng của Triệu Cao, Lí Tư, nguỵ tạo chiếu thư bức tử trưởng công tử Phù Tô, sau đó Hồ Hợi đăng cơ xưng đế, trở thành Tần Nhị Thế .... (còn tiếp)
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 18/12/2021
Nguồn
TRUNG QUỐC HOÀNG ĐẾ TOÀN TRUYỆN
中国皇帝全传
Tác giả : Thiện Tùng 善从
Bắc Kinh: Trung Quốc Hoa kiều xuất bản xã, 2011.