TẠI SAO Ý KIẾN BẤT ĐỒNG GỌI LÀ “TƯƠNG TẢ”
MÀ KHÔNG GỌI LÀ “TƯƠNG HỮU”
Mỗi người
chúng ta đều có hai tay, hai tay hợp lại, nhân loại có thể làm được rất nhiều sự
việc. Ví dụ một tay đè giấy, một tay viết; một tay giữ chặt linh kiện, một tay
vặn tua vít. Có thể nói, tay trái và tay phải không thể tách rời nhau, nếu rời
nhau bất kể là tay nào, cũng sẽ gây ra sự bất tiện to lớn trong học tập và
trong cuộc sống.
Mối
quan hệ giữa tay trái và tay phải mật thiết như thế, chúng ta cũng thường sử dụng
nghĩa phái sinh của chúng. Ví dụ ý kiến bất đồng gọi là “tương tả” 相左, thế thì tại sao không gọi là “tương hữu” 相右?
Theo sự
khảo chứng của các học giả, tay trái tay phải tuy công năng đại để tương đồng,
nhưng tính linh hoạt có sự khu biệt. Nói chung, chúng ta quen dùng tay phải,
tính linh hoạt của tay phải vượt xa tay trái. Ví dụ chúng ta có thể dùng tay phải
viết chữ, vẽ, điêu khắc, thêu thùa ... dùng tay trái khó mà hoàn thành. Cho nên
theo cách nhìn của người xưa, tay phải khéo léo, có hàm nghĩa tương trợ, còn
tay trái do bởi không có tính linh hoạt như tay phải, thường khiến ta vụng về,
có cảm giác trái ngược. từ đó dẫn đến việc về quan điểm bất đồng của con người,
đã sản sinh cách nói ý kiến tương tả.
Nếu có cách nói “tương hữu”, thì cũng là biểu đạt ý kiến tương đồng. Đương nhiên, quá trình phát triển của văn tự ngôn ngữ có đặc điểm tự thân của nó, tại sao không sản sinh cách nói “tương hữu” có khả năng liên quan đến từ vựng biểu đạt ý kiến của chúng ta đã có sự nhất trí. Sở dĩ sản sinh từ ngữ “tương tả” này, có khả năng là để biểu đạt một cách uyển chuyển dễ nghe về việc bất đồng ý kiến. Ví dụ như ý kiến của bạn và của một người nào đó bất đồng, khi biểu đạt sử dụng câu “ngã dữ tha ý kiến tương tả” 我与他意见相左 mà không dùng “tương phản” 相反, “tương bội” 相悖, những từ mang sắc thái tình cảm mãnh liệt, thì có thể giảm thấp một cách hữu hiệu sự đối lập và xung đột, và ở một trình độ nào đó còn có thể hiển thị sự độ lượng khoan dung của bạn.
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 19/7/2021
Nguyên tác Trung văn
Trong quyển
THÚ VỊ VĂN HOÁ TRI THỨC ĐẠI TOÀN
趣味文化知识大全
Thanh Thạch 青石 biên
soạn
Trung Quốc Hoa kiều xuất bản xã,
2013