TIÊU TƯƠNG
YÊN TRỞ HÀM DƯƠNG THỤ (64)
瀟湘煙阻咸陽樹
Mây mù trên bến Tiêu Tương che khuất hàng cây ở Hàm Dương
Tiêu Tương yên 瀟湘煙 / 潇湘烟: Mây mù trên bến Tiêu Tương. “Yên” 煙 / 烟ở đây chỉ lớp mây mù thường thấy trên sông trên hồ vào
mùa thu.
Trong bài Dĩnh Môn
thu hoài 郢门秋怀 của Lí Bạch 李白 thời Đường có câu:
Nhân mê Động
Đình thuỷ
Nhạn độ Tiêu
Tương yên
人迷洞庭水
雁度潇湘烟
(Người say mê nước hồ Động Đình
Bầy nhạn mùa thu bay về trong lớp mây mù trên bến Tiêu
Tương)
http://dugushici.com/mingju/13903
Hàm Dương thụ 咸阳树: Hàng cây ở
Hàm Dương.
Lí Bạch 李白 trong bài Kim
Hương tống Vi Bát chi Tây Kinh 金乡送韦八之西京 viết rằng:
Khách tự Trường
An lai
Hoàn quy Trường
An khứ
Cuồng phong
xuy ngã tâm
Tây quải Hàm
Dương thụ
Thử tình bất
khả đạo
Thử biệt hà
thời ngộ
Vọng vọng bất
kiến quân
Liên sơn khởi
yên vụ
客自长安来
还归长安去
狂风吹我心
西挂咸阳树
此情不可道
此别何时遇
望望不见君
连山起烟雾
(Anh từ Trường An đến
Giờ về lại Trường An
Gió lớn thổi bay tâm hồn tôi
Bay về hướng tây treo cao trên hàng cây ở Hàm Dương
làm bạn cùng anh
Tình cảm này không thể nào nói nên lời
Lần chia tay này biết bao giờ gặp lại
Ngóng nhìn mãi mà không thấy anh
Bởi dãy núi phía tây nhấp nhô có mây mù bao phủ)
http://www.guoxuemeng.com/mingju/426587.html
Câu 64 này, bản diễn Nôm “Chinh phụ ngâm diễn ca” tương truyền của
Đoàn Thị Điểm là:
Khói Tiêu tương cách Hàm Dương (59)
Trong Chinh phụ ngâm khúc của Vân Bình Tôn Thất Lương, nxb Tân Việt, in
năm 1953, câu 64 này phần chữ Hán in là chữ 阻 (trở), phần
phiên âm là “cách”.
瀟湘烟阻咸陽樹
Tiêu tương yên cách Hàm dương thụ
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 30/6/2021