BÓNG HOA ĐẦY ĐẤT, VẺ NGÂN NGANG TRỜI
(2062)
Vẻ
ngân: Tức ánh trăng. Trong bài từ Hành
hương tử – Thuật hoài 行香子 - 述怀 của Tô Thức 苏轼 đời Tống có câu:
Thanh dạ vô trần
Nguyệt sắc như ngân
清夜无尘
月色如银
(Khí đêm trong mát không nhuốm bụi
Ánh trăng sáng trắng như màu bạc)
Cửa chiền vừa cữ cuối xuân
Bóng hoa đầy đất, vẻ ngân ngang trời.
(“Truyện Kiều” 2061 – 2062)
Vẻ ngân: Có thể hiểu là ánh trăng sáng như bạc (ngân). Nhưng đây có mấy từ ngang trời nên chúng tôi hiểu là sắc Ngân hà như cách hiểu của TVK (bản của Trương Vĩnh Ký phiên âm – HCH)
Xét: Theo ý riêng, “vẻ ngân” ở câu 2062 này là ánh trăng. Có
lẽ Nguyên Du đã liên tưởng đến câu “Nguyệt sắc như ngân” của Tô Thức.
Bản “Kim Vân Kiều”
(Đoạn trường tân thanh) do Bùi Khánh Diễn chú thích, hai câu này là:
Cửa THUYỀN vừa cữ cuối xuân
Bóng hoa RỢP đất, BÓNG ngân ngang trời
(Sài Gòn: nxb Sống Mới, 1960)
Trong “Tư liệu Truyện
Kiều - Bản Duy Minh Thị 1872” do GS Nguyễn
Tài Cẩn phiên Nôm, câu 2061 là:
Cửa THIỀN vừa
TRĂNG cuối xuân
(Nxb Đại học quốc gia Hà Nội, 2002)
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 16/11/2020