Dịch thuật: Khúc đâu Hán Sở chiến trường (473) ("Truyện Kiều")

KHÚC ĐÂU HÁN SỞ CHIẾN TRƯỜNG (473)

          Hán Sở chiến trường: Ý nói cảnh giao tranh giữa quân đội của Lưu Bang và Hạng Vũ.

          Sở và Hán ở đây chỉ Tây Sở Bá Vương Hạng Vũ 西楚霸王項羽 với Hán Vương Lưu Bang 漢王劉邦, hai tập đoàn lớn vì tranh đoạt chính quyền mà tiến hành trận chiến đại quy mô.

          Trận chiến này gọi là Sở Hán chi tranh 楚漢之爭, cùng còn gọi là Sở Hán chiến tranh楚漢戰爭, Sở Hán tranh bá楚漢爭霸, Sở Hán tương tranh楚漢相爭, Sở Hán chi chiến楚漢之戰, từ năm 206 đến năm 202 trước công nguyên. Cuối cùng Hạng Vũ bại vong, Lưu Bang kiến lập vương triều Tây Hán.

         

Khúc đâu Hán Sở chiến trường

Nghe ra tiếng sắt tiếng vàng chen nhau

(“Truyện Kiều” 473 – 474)

Hán Sở chiến trường: Khúc nhạc biểu hiện cảnh giao chiến giữa Hán và Sở, tức là giữa Hán Cao Tổ và Hạng Vũ tranh nhau làm chủ Trung Quốc sau khi nhà Tần đã sụp đổ.

(Đào Duy Anh: “Từ điển Truyện Kiều”, nxb Khoa học xã hội, Hà Nội – 1989)

Xét:

- Bản Duy Minh Thị 1872” do GS Nguyễn Tài Cẩn phiên Nôm, câu 473 là:

Khúc đâu  SỞ HÁN chiến trường

                                                     (Nxb Đại học quốc gia Hà Nội, 2002

                                                      Huỳnh Chương Hưng

                                                      Quy Nhơn 05/4/2020