SINH RẰNG: GIÓ MÁT TRĂNG TRONG (455)
Gió
mát trăng trong: tức “phong thanh nguyệt bạch” 風清月白, cũng có thể nói “gió mát trăng thanh” Trong bài Hậu Xích Bích phú 後赤壁賦 của
Tô Thức 蘇軾 có
câu:
Hữu khách vô
tửu, hữu tửu vô hào; nguyệt bạch phong thanh, như thử lương dạ hà?
有客無酒, 有酒無肴; 月白風清, 如此良夜何?
(Có khách không có rượu, có rượu không có thức ăn ngon; trăng thanh gió mát, cảnh đêm đẹp như thế, biết làm sao bây giờ?)
Sinh rằng: gió mát trăng trong
Bấy lâu nay, một chút lòng chưa cam
(“Truyện Kiều” 455 – 456)
Lần thâu gió mát trăng thanh
Bỗng đâu có khách biên đình sang chơi
(“Truyện Kiều” 2165 – 2166)
Gió mát trăng trong 455 và Gió mát trăng
thanh 2165: Chỉ cảnh đêm trăng sáng
mát mẻ.
(Đào
Duy Anh: “Từ điển Truyện Kiều”, nxb Khoa học xã hội, Hà Nội – 1989)
Trong “Kim Vân
Kiều” (Đoạn trường tân thanh) do Bùi Khánh Diễn chú thích, ghi rằng:
Đông Pha
hậu Xích bích phú: Nguyệt bạch phong thanh như thử lương dạ hà?
蘇東坡後赤壁賦: 月白風清, 如此良夜何
(Phú Xích bích của ông Đông Pha: Gió mát trăng trong đêm tốt ấy làm gì?)
Xét: Theo ý riêng, với câu 455, Nguyễn Du có lẽ cũng liên tưởng đến thành ngữ
“nguyệt bạch phong thanh” này.
Trong “Tư liệu Truyện
Kiều - Bản Duy Minh Thị 1872” do GS Nguyễn
Tài Cẩn phiên Nôm, câu 2165 và 2166 là:
Lần thâu gió mát ĐÊM thanh
Bỗng đâu có khách biên đình ĐẾN chơi
(Nxb Đại học quốc gia Hà Nội, 2002)
Huỳnh Chương
Hưng
Quy Nhơn 31/3/2020