TẠI SAO MÙNG 1 TẾT KHÔNG ĂN CHÁO
Lễ tết
truyền thống Trung Quốc có nét đặc sắc dân tộc, đơn cử như ngày tết, người
Trung Quốc rất chú trọng. Ví dụ như, trong dân gian có cách nói “niên sơ nhất,
bất ngật hi” 年初一, 不吃稀 (mùng 1 tết, không ăn cháo lỏng). Cháo là món ăn có
dinh dưỡng, tại sao mùng 1 tết lại không ăn?
Nói đến
“niên sơ nhất, bất ngật hi” 年初一, 不吃稀 phải bắt đầu từ quan niệm truyền thống của người
Trung Quốc. Người xưa cho rằng, “hi” 稀 hàm nghĩa là “thiểu” 少
(ít), là “bạc” 薄 (mỏng),
tương quan với bần cùng; mà khát vọng của mọi người lại là “hậu” (dày) 厚tương phản
với “hi”, nhân vì nó có hàm nghĩa với “đa” 多 (nhiều), với
“trù” 稠 (đông
đúc), tương quan với dư dả. Cho nên, nếu mùng 1 tết ăn cháo thì khởi đầu của
năm đó đã là không tốt, đầu năm ăn cháo, cả một năm sẽ không ăn được bữa ăn thịnh
soạn, nói một cách khác, năm đó sẽ không được dư dả.
Mọi người
kị huý mùng 1 tết ăn cháo, không chỉ là nhân vì ăn cháo sẽ sống những ngày bần
cùng, mà còn bởi ăn cháo vận may sẽ đi mất. Nếu như trong năm đó, mọi người khi
ra ngoài làm việc luôn gặp trời âm u có mưa, hoặc trong năm đó luôn bị nhỡ việc,
nhất định là sẽ có người nói “Bạn mùng một tết ăn cháo rồi”
Để
tránh kị huý, ba bữa ăn của ngày mùng 1 tết không để thấy bóng dáng của cháo.
Cho dù nhà nghèo, vào mùng 1 tết cũng cố gắng làm món ăn khô đặc, để trong năm mới có thể có sự chuyển biến, gặp được vận
may.
Ngoài
ra, mùng 1 tết ăn cháo còn bị người khác xem là tượng trưng cho sự hồ đồ. Cách
nói này bắt nguồn từ nhận thức của con người đối với bản thân chất lỏng của
cháo. Cháo thường được dùng làm hồ để dán, người xưa cho rằng năm mới bắt đầu
ăn loại cháo như hồ dán, trong năm đó sẽ mơ hồ hỗn độn, không những sống những
ngày không tốt mà công việc cũng bị hồ đồ, người lớn sự nghiệp hỗn loạn, trẻ con thành
tích học tập không cao. Tóm lại, người ta cho rằng, mùng một 1 ăn cháo, xui xẻo
sẽ luôn ở bên cạnh.
Thời
gian lâu dần, cấm kị dân tục này lưu truyền lại. Xem ra, mùng 1 tết mọi người kị
ăn cháo, chẳng qua là muốn một sự khởi đầu tốt đẹp cho một năm, là nguyện vọng
tốt đẹp có được khí tượng mới của một năm mới, hoàn toàn không có quan hệ nhân
quả gì với thời vận.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 29/01/2020
Nguyên tác Trung văn
Trong quyển
THÚ VỊ VĂN HOÁ TRI THỨC ĐẠI TOÀN
趣味文化知识大全
Thanh Thạch 青石 biên
soạn
Trung Quốc Hoa kiều xuất bản xã,
2013
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật