NGƯỜI KIẾN TẠO TỬ CẤM THÀNH
Theo ghi chép trong lịch sử, Từ năm Vĩnh Lạc 永乐 nguyên niên
(năm 1403) Chu Đệ 朱棣 ban
chiếu bắt đầu đổi Bắc Bình 北平 thành Bắc Kinh 北京,
Chu Đệ nhiều lần dời nhân khẩu từ các nơi đến Bắc Kinh, vén tấm màn mở đầu xây
dựng thành Bắc Kinh. Năm Vĩnh Lạc thứ 4 (năm 1406), Chu
Đệ ban chiếu bắt đầu xây dựng Tử Cấm Thành 紫禁城.
Chủ trì công trình xây dựng có Thái Ninh Hầu Trần Khuê 泰宁侯陈珪, Công bộ Thị lang Ngô Trung 吴中, Hình bộ Thị lang
Trương Tư Cung 张思恭, thiết kế sư Thái Tín 蔡信.
Dùng một số thợ lúc xây dựng Cố cung Nam Kinh 南京,
như thợ đá Lục Tường 陆祥, thợ gạch ngói
Dương Thanh 杨青...
Công
trình Tử Cấm Thành khai công chẳng được bao lâu, bị ảnh hưởng việc xây dựng Trường
Lăng 长陵 và
Chu Đệ hai lần bắc chinh, tiến độ công trình chậm lại, mãi đến năm Vĩnh Lạc thứ
16 (năm 1418) mới bắt đầu tập trung lực lượng tiến hành xây dựng, lần này do
Thái Tín 蔡信 trù
tính sắp đặt, dưới sự phối hợp với thợ mộc Khoái Tường 蒯祥,
thợ đá Lục Tường陆祥, thợ gạch ngói Dương Thanh杨青,
sau 2 năm cơ bản hoàn công.
Có thể
thấy, việc xây dựng Tử Cấm Thành là kết tinh sự hợp tác của nhiều thợ, thợ mộc
Khoái Tường là đại biểu kiệt xuất trong số đó.
Khoái Tường 蒯祥 (1398
– 1481) người huyện Ngô 吴 (nay thuộc Tô Châu) 苏州,
xuất thân trong gia đình nối đời làm thợ mộc, được tôn là tổ sư “Hương Sơn
bang” 香山帮của kiến trúc kiếu Tô Châu 苏州 Giang Nam 江南, cũng được xưng là “Khoái Lỗ Ban” 蒯鲁班. Tổ phụ của ông là Khoái Tư Minh 蒯思明 kĩ
thuật tinh thâm, vang danh gần xa. Phụ thân của ông là Khoái Phúc 蒯福 từng
chủ trì công trình mộc của hoàng cung Nam Kinh. Hoàng cung Bắc Kinh lúc mới bắt
đầu xây dựng, Khoái Tường chỉ 20 tuổi,
đã nổi tiếng là “xảo tượng” 巧匠 (thợ giỏi) theo cha đến Bắc Kinh. Ngoài tham gia xây dựng
Tử Cấm Thành ra, ông còn tham gia hoặc chủ trì các kiến trúc như Trường Lăng 长陵, Hiến Lăng 献陵, Cảnh Lăng 景陵, Dụ Lăng 裕陵 cùng Nam
cung 南宫, Tây uyển 西苑. Sau khi tam đại điện
bị thiêu huỷ, ông lại chủ trì công tác trùng tu. Khoái Tường một đời nhậm các
chức Công bộ chủ sự 工部主事, Công bộ Hữu thị lang 工部右侍郎, Công bộ Tả thị lang工部左侍郎, Công bộ Thị
lang工部侍郎, quan nhị phẩm. Ông mất năm 83 tuổi, cuối cùng quy
táng tại quê nhà.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 25/12/2019
Nguồn
TỬ CẤM THÀNH ĐÍCH KIẾN TẠO GIẢ
紫禁城的建造者
Trong quyển
ĐỒ GIẢI CỐ CUNG
图解故宫
Tác giả: Định Giới 定界
Bắc Kinh: Bắc Kinh xuất bản xã, 2018
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật