LÍ QUẢNG
(kì 2)
“BẮT SỐNG LÍ QUẢNG”
THIỀN VU HẬN THẤU XƯƠNG
Trải
qua 17 năm xây dựng và phát triển đầu thời Hán, khi Hán Vũ Đế lên ngôi, tập quyền
trung ương phong kiến tương đối được củng cố, nhân khẩu gia tăng, kinh tế xã hội
phồn vinh, quốc khố đầy đủ. Về các phương diện như chính trị, kinh tế và quân sự
đã xuất hiện rất nhiều những chí sĩ tài giỏi. Triều Hán tiến vào thời kì phát
triển nhanh chóng.
Lúc Hán
Vũ Đế lên ngôi, Lí Quảng 李广 đã hơn 40 tuổi. Các
đại thần thân tín bên cạnh Hán Vũ Đế để rất sùng bái Lí Quảng, khen ngợi Lí Quảng
là danh tướng của triều Hán. Hán Vũ Đế điều Lí Quảng đến Trường An, đảm nhận chức
Vị Ương Đô uý 未央都尉. Theo sự tăng lên không ngừng về quốc lực của triều
Hán, Hán Vũ Đế tập trung nhân lực, vật lực và tài lực, tích cực chuẩn bị
chiến đấu.
Năm 133
trước công nguyên, Hán Vũ Đế trưng tập chiến xa, kị binh và ước khoảng hơn ba
mươi mấy vạn bộ binh, phục tại sơn cốc phụ cận Mã Ấp 马邑,
phái binh dẫn dụ đại quân Hung Nô thâm nhập, để đồng loạt tiêu diệt. Kiêu kị tướng
quân Lí Quảng tham gia hành động này. Nhưng Thiền vu Hung Nô kinh nghiệm phong
phú, đã giữa đường rút lui, mưu Mã Ấp thất bại. Từ đó, giữa triều Hán và Hung
Nô công khai quyết liệt, tiến vào trạng thái chiến tranh toàn diện.
Mùa
đông năm 129 trước công nguyên, Hung Nô tấn công quận Thượng Cốc 上谷, Hán Vũ Đế phái em trai của hoàng hậu Vệ Tử Phu 卫子夫 là Xa kị tướng quân Vệ Thanh 卫青,
Kị tướng quân Công Tôn Ngao 公孙敖, Khinh xa tướng
quân Côn Tôn Hạ 公孙贺 lần
lượt từ Thượng Cốc上谷, Đại quận 代郡và Vân Trung 云中xuất chinh, Kiêu kị tướng quân Lí Quảng từ Nhạn Môn 雁门xuất chinh, mỗi nơi thống lĩnh một vạn binh, nghinh
chiến Hung Nô.
Thiền
vu Hung Nô rất căm hận Lí Quảng, quyết định dùng binh lực có ưu thế bắt sống Lí
Quảng, lại còn truyền lệnh, phải bắt sống Lí Quảng áp giải về vương đình.
Lí Quảng
sau khi dẫn quân ra khỏi Nhạn Môn, nhắm đi về hướng bắc, gặp phải đội quân chủ
lực của Hung Nô. Trải qua một trận chiến kịch liệt, Lí Quảng quả bất địch
chúng, đội quân tan vỡ, Lí Quảng thọ thương bị bắt sống.
Hung Nô
bắt được Lí Quảng, vô cùng mừng rỡ, luôn nghĩ sẽ được Thiền vu Hung Nô ban thưởng.
Họ lấy dây thừng đan thành chiếc lưới, mắc giữa hai con chiến mã, bắt Lí Quang
đang bị thương bỏ lên trên, nhắm hướng vương đình Hung Nô chạy thẳng.
Lí Quảng
nằm trong lưới, giống như đã chết. Kị binh Hung Nô áp tống Lí Quảng đều dương
dương tự đắc. Đương lúc chạy được mười mấy dặm, Lí Quảng phát hiện bên cạnh có
một con ngựa cao lớn, người cưỡi là một đứa bé Hung Nô. Lí Quảng đột nhiên vùng vẫy, nhảy được lên lưng ngựa.
Đứa bé bị Lí Quảng hất xuống, cung tên cũng bị Lí Quảng đoạt lấy. Lí Quảng kẹp
chặt bụng ngựa, chạy về hướng nam, mấy trăm tên kị binh Hung Nô đuổi theo. Lí
Quảng vừa chạy vừa bắn tên giết truy binh, không mũi tên nào là không trúng.
Chạy được
mấy chục dặm, Lí Quảng tìm thấy được một số kị binh Hán quân mà bị đánh tan. Kị
binh Hung Nô dành xem như vật săn được đã đến tay, bỗng mọc ra đôi cánh bay mất.
Trong
chiến dịch lần đó, Công Tôn Hạ không tìm thấy kị binh Hung Nô; Công Tôn Ngao tổn
thất 7000 người, thảm bại trở về; tướng quân Vệ Thanh sát thương hơn 700 Hung
Nô, chiến công hiển hách, được Hán Vũ Đế phong làm Quan Nội Hầu 关内侯. Trong 4 vị tướng quân, người lớn tuổi nhất là Lí Quảng,
nhưng Lí Quảng chiến bại bị bắt, từ trong cái chết đào thoát sống lại.
Sau khi
về đến Trường An, Lí Quảng và Công Tôn Ngao bị thẩm phán, căn cứ quân pháp
đương thời là phải xử tử. Nhưng lúc đó cho phép bỏ tiền bỏ thóc ra để chuộc tội,
Lí Quảng và Công Tôn Ngao được phóng thích, bị cách chức làm dân thường..... (còn tiếp)
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 26/02/2019
Nguyên tác
LÍ QUẢNG
李广
Trong quyển
HỔ CHI UY
虎之威
Tác giả: Hàn Tố Văn 韩素文
Bắc Kinh: Trung Quốc Trường An xuất bản xã, 2006.
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật