Dịch thuật: Tiếm xưng hô (Tiếu lâm quảng kí)

僭称呼

    一家父子僮仆, 专说大话, 每每以朝廷名色自呼. 一日, 友人来望, 其父出外, 遇其长子, 曰: “父王驾出了.” 问及令堂, 次子又云:“娘娘在后花园饮宴.”友见说话僭分, 含怒而去. 途遇其父, 乃述其子之言告之. 父曰: “是谁说的?”仆在后云: “这是太子与庶子说的.”其友愈恼, 扭仆便打. 其父忙劝曰: “卿家弗恼, 看寡人面上.”

                                         (笑林广记)

TIẾM XƯNG HÔ

          Nhất gia phụ tử đồng bộc, chuyên thuyết đại thoại, mỗi mỗi dĩ triều đình danh sắc tự hô. Nhất nhật, hữu nhân lai vọng, kì phụ xuất ngoại, ngộ kì trưởng tử, viết: “Phụ vương giá xuất liễu.” Vấn cập lệnh đường, thứ tử hựu vân: “Nương nương tại hậu hoa viên ẩm yến.” Hữu kiến thuyết tiếm phận, hàm nộ nhi khứ. Đồ ngộ kì phụ, nãi thuật kì tử chi ngôn cáo chi. Phụ viết: “Thị thuỳ thuyết đích?” Bộc tại hậu vân: “Giá thị thái tử dữ thứ tử thuyết đích.” Kì hữu dũ não, nữu bộc tiện đả. Kì phụ mang khuyến viết: “Khanh gia phất não, khán quả nhân diện thượng.”

                                                                (Tiếu lâm quảng kí)

TIẾM XƯNG HÔ

          Nhà nọ từ cha tới con cả đầy tớ, chuyên nói khoác, hễ mở miệng là dùng từ xưng hô của triều đình. Ngày kia, có ông bạn đến thăm, đương lúc người cha ra ngoài, ông bạn gặp người con lớn, người con lớn nói rằng: “Phụ vương xa giá ra ngoài rồi.” Ông bạn liền hỏi đến người mẹ, người con thứ bảo rằng: “Nương nương đang tại hậu hoa viên yến ẩm.” Ông bạn thấy cả hai ăn nói không hợp với danh phận, liền tức giận bỏ đi. Trên đường gặp người cha, bèn thuật lại. Người cha hỏi: “Thế ai nói vậy?” Thằng đầy tớ ở phía sau liền nói: “Thái tử và thứ tử nói đó.” Ông bạn nghe qua càng cáu, bèn túm thằng đầy tớ định đánh. Người cha vội khuyên: “Khanh gia chớ nóng giận, nể mặt quả nhân đi.”

Chú của người dịch

TIẾU LÂM QUẢNG KÍ笑林广记:tập truyện cười do Du hí chủ nhân 游戏主人 đời Thanh thu thập biên soạn thành. Toàn sách chia làm 12 bộ, gồm:

- Cổ diễm bộ 古艳部        - Hủ lưu bộ 腐流部         - Thuật nghiệp bộ 术业部

- Hình thể bộ 形体部        - Thù bẩm bộ 殊禀部      - Khuê phong bộ 闺风部

- Thế huý bộ 世讳部        - Tăng đạo bộ 僧道部      - Tham lận bộ 贪吝部

- Bần cũ bộ 贫窭部          - Cơ thích bộ 讥剌部       - Mậu ngộ bộ 谬误部      

          Những truyện cười trong Tiếu lâm quảng kí đa phần là của hai đời Minh Thanh, hình thức chủ yếu là những đoạn văn ngắn.

          Truyện Tiếm xưng hô ở Mậu ngộ bộ.

                                                                     Huỳnh Chương Hưng

                                                                     Quy Nhơn 26/9/2018

TIẾU LÂM QUẢNG KÍ

笑林广记

(Thanh) Du Hí chủ nhân 游戏主人 biên soạn

Tang Thánh Đồng 桑圣彤 chú dịch

Sùng Văn thư cục, 2007