Dịch thuật: Hoả ngưu hãm trận

HOẢ NGƯU HÃM TRẬN

          Điền Đan 田丹 người Lâm Tri 临淄  nước Tề thời Chiến Quốc, tính Quy 妫 danh Đan 丹, theo truyền thuyết là bà con xa của tông thất Điền Tề quốc 田齐国 ⁽¹⁾ một trong những nước chư hầu của triều Chu. Điền Tề quốc kiến đô tại Lâm Tri, Điền Đan từng đảm nhậm chức Thị duyện 市掾 ở Lâm Tri (chức vụ quản lí thị trường). Về sau nước Tề gặp phải sự công kích của nước Yên, Điền Đan kiên thủ thành Tức Mặc, dựa vào trận hoả ngưu phá quân Yên, sau nhậm chức Tướng quốc.

          Thời Chiến Quốc, nước Yên đem binh đánh nước Tề, chiếm lĩnh hơm 70 thành trì của Tề. Nước Tề chỉ còn lại 2 nơi là Tức Mặc 即墨 và Cử 莒. Tướng trấn giữ thành Tức Mặc là Điền Đan hạ quyết tâm phải đoạt lại cho được những vùng đất đã bị mất, đồng thời nghĩ ra diệu kế hoả ngưu hãm trận.

          Ngày nọ, Điền Đan bỗng nhiên truyền lệnh, bảo các tướng sĩ thu tập trên ngàn con trâu của thành Tức Mặc, những con trâu này được khoác lên tấm vải có vẽ hoa văn rồng ngũ sắc, cặp sừng buộc 2 con dao nhọn, đuôi cột một bó cỏ lau khô, trên cỏ lau đã tẩm qua dầu. Đó chính là đội hoả ngưu chuẩn bị xung phong hãm trận. Điền Đan lại chọn 5000 sĩ binh dũng cảm, trên mặt mỗi người vẽ hoa văn xanh xanh đỏ đỏ, khiến người ta nhìn thấy đều sợ. Điền Đan còn bảo bách tính toàn thành chuẩn bị mâm đồng, chiêng đồng, nồi đồng v.v...

          Đêm xuống, Điền Đan sai sĩ binh và bách tính khoét mấy chục cái lỗ nơi tường thành, sau đó đốt cỏ khô ở sau đuôi trâu, rồi đuổi trâu từ lỗ tường thành chạy ra, lại sai 5000 tinh binh theo sau.

          Cỏ khô tẩm dầu khi đã bén lửa, lập tức cháy phừng phực, trâu vừa bị nóng vừa bị đau, trợn mắt cong đuôi, chạy thục mạng về phía trước, xông vào doanh trướng quân Yên. 5000 sĩ binh theo sau, cầm đao lớn mâu dài xông lên. Bách tính trong thành nhất tề gõ mâm khua chiêng trợ uy. Âm thanh kinh thiên động địa.

          Quân Yên ngủ say giấc chợt tỉnh dậy, nhìn thấy, không biết từ đâu xông tới rất nhiều quái nhân quái thú, bọn chúng hồn phi phách tán, kêu rú náo loạn. Có tên bị dao trên sừng trâu đâm chết, có tên bị quân Tề giết chết, những tên thoát chết cố chạy thoát thân. Quân Tề đánh bại quân Yên, giết chết đại tướng quân Yên.

          Điền Đan chỉ huy quân Tề thừa thắng phản công, cuối cùng đuổi quân Yên ra khỏi nước Tề, thu hồi hơn 70 thành trì.

Chú của người dịch

1- Điền Tề quốc 田齐国:

          Đầu thời Xuân Thu, Chu Vũ Vương 周武王ban đất Tề cho Khương Thái Công Lã Vọng 姜太公吕望, nước Tề được thành lập. Họ Khương cai trị nước Tề khoảng hơn 600 năm. Giai đoạn này sử gọi là Khương Tề 姜齐. Cuối thời Xuân Thu, quyền lực dần chuyển sang họ Trần 陈 (sau này là họ Điền 田).

 Đến năm 386 trước công nguyên, Điền Hoà 田和tự lập làm quốc quân. Điền Tề từ lúc lập quốc cho đến giữa thời Chiến Quốc là một trong 7 nước mạnh mà sử gọi là “thất hùng”. Chu Vương thừa nhận Điền Hoà là Tề Hầu. Nước Tề họ Khương chính thức chuyển sang họ Điền, nhưng vẫn lấy quốc hiệu là Tề. Từ đây trở đi sử gọi là Điền Tề 田齐.

                                                        Huỳnh Chương Hưng

                                                        Quy Nhơn 27/9/2018

Nguyên tác Trung văn

HOẢ NGƯU HÃM TRẬN

火牛陷阵

Trong quyển

TRUNG QUỐC LỊCH SỬ CỐ SỰ

中国历史故事

Biên soạn: Sơ Dương Tả Tả 初阳姐姐

Trường Xuân: Cát Lâm văn sử xuất bản xã, 2015