Dịch thuật: Vương Tiễn (kì 3)

VƯƠNG TIỄN
(kì 3)

DÙNG KẾ UÝ LIÊU, CÙNG LẬP CÔNG LAO TO LỚN

          Tần Vương Chính 秦王政năm thứ 17, Lí Tư 李斯lập kế hại chết Hàn Phi 韩非. Hàn Phi là kì tài trên đời, Tần Vương Chính đại nộ. Lí Tư vội tiến cử Uý Liêu 尉缭người Đại Lương 大梁 nước Nguỵ. Nộ khí của Tần Vương Chính dần giảm, cho triệu Vương Tiễn đến. Vương Tiễn nói rằng:
          - Thần từ lâu đã nghe danh Uý Liêu, nhưng ông ta ở tận nước Nguỵ, nhân tài khó có.
          - Lí Tư nói, Uý Liêu hiện cư trú tại Hàm Dương.
          Vương Tiễn khuyên rằng:
          - Đại vương, quả thực là trời giúp cường Tần! Nếu Uý Liêu được nước khác dùng, đó là cường địch.
          - Ta ra một ý chỉ, triệu ông ta đến.
          - Uý Liêu không phải là hạng người bình thường, lấy lễ khách quý của nước để mời, ông ta còn chưa chịu tới, huống hồ triệu kiến? Đại Vương đích thân xuất mã đi!
          Tần Vương Chính, Vương Tiễn và Lí Tư ba người cùng đi gặp Uý Liêu. Gặp Tần Vương Chính, Uý Liêu không chịu quỳ bái. Tần Vương Chính mời Uý Liêu ngồi chỗ trên, tôn làm thầy, xin chỉ cuộc thế thiên hạ. Uý Liêu nói rằng:
          - Quốc gia hưng vong đều quyết định ở quyền thần, nếu muốn lợi dụng quyền thần, tất phải bỏ tiền ra. Đại vương tốn nhiều nhất là 30 vạn cân vàng, các nước sẽ bị diệt vong!
          Tần Vương Chính phong Uý Liêu làm thượng khách, phế bỏ lễ nghi quân thần, có việc thì xin chỉ giáo, cùng ăn cùng ở. Đối với những việc đó, Uý Liêu vô cùng cảm kích.
          Một ngày nọ, Vương Tiễn đơn độc đi cầu kiến. Uý Liêu nói rằng:
          - Tôi biết ý của các hạ. Tôi thấy Tần Vương mũi quá lớn, lông mày quá dài, vai nhô, tiếng tựa sài lang, tất tàn bạo thành tính, khắc bạc quả ân, lúc có việc thì khuất thân với đối phương, sự việc qua đi lập tức trở mặt thành cừu thù. Hàn Phi sánh quân vương với rồng, nói rằng dưới cổ họng của rồng có vảy ngược, không đụng đến vảy ngược của rồng, quân vương không trách tội, bằng ngược lại khó thoát khỏi cái chết.
          Vương Tiễn nói rằng:
          - Tôi không muốn đụng đến cái vảy ngược của rồng, nhưng lỡ không cẩn thận đụng đến thì phải làm sao?
          Uý Liêu bảo rằng:
          - Khi ông ta cần đến ông, sẽ thuận theo ông, nhưng ông không nên quá gần. Thiên hạ càng tiếp cận thống nhất, thì cơ hội ông đụng đến vảy ngược của ông ta càng lớn. Đại phu Phạm Lãi 范蠡nước Việt có câu nói nổi tiếng: “Thỏ chết thì chó săn cũng bị nấu, nước địch phá được thì mưu thần cũng chết”. Ông nên nắm chắc  thời cơ tốt nhất thoái lui kịp thời. Trước khi thoái lui, lúc không có công ông cần tranh thủ lập công; khi có công, ông chớ có trong mắt không có ai; công lao nhỏ thì tranh thủ lập đại công; khi có công lao to lớn, ông nên tìm cách giảm bớt công lao đó. Ông phải biết kết cục của mình.
          Vương Tiễn quỳ bái tạ, nói rằng:
          - Lời của tiên sinh, Vương Tiễn ghi nhớ trong lòng.
          Vương Tiễn muốn bái Uý Liêu làm thầy, Uý Liêu nói rằng:
          - Tôi đã là thầy của Tần Vương, nay ông muốn bái tôi làm thầy, há chẳng phải là đụng đến cái vẩy ngược sao?
          Vương Tiễn nói rằng:
          - Tiên sinh quả là kì nhân.
          Ngày hôm sau, Uý Liêu và các đệ tử không từ biệt mà ra đi. Tần Vương Chính sai người tìm kiếm khắp nơi, bắt mấy trăm người ở chỗ Uý Liêu, nếu tìm không được Uý Liêu sẽ đem họ ra xử trảm. Chẳng bao lâu, Uý Liêu trở về, nói với Tần Vương:
          - Tôi đi tản bộ bên bờ sông Vị, sao đại vương lại tức giận? Cho dù tôi có ra đi là trách nhiệm của tôi, có liên quan gì đến những thị vệ và người làng?
          Tần Vương Chính thả người trú ở chỗ Uý Liêu, kéo tay Uý Liêu nói rằng:
          - Nếu quả nhân làm điều gì sai, xin tiên sinh cứ nói, quả nhân lập tức sửa đổi chớ sao lại bỏ quả nhân ra đi? Thiên hạ sắp thống nhất, chính là lúc dùng người, tiên sinh không thể bỏ quả nhân.
          Vương Tiễn nói rằng:
          - Đại vương, sao không đem binh sự chính sự giao cho tiên sinh?
          Tần Vương Chính bái Uý Liêu làm Đại tướng, các học trò của Uý Liêu đều được gia phong đại phu. Tần Vương Chính chỉ trời thề rằng:
          - Quả nhân và Uý Liêu sống chết cùng nhau. Nếu được thiên hạ, tất chia
nhau cùng hưởng. Nếu bội ngược sẽ chết không yên.
          Tần Vương Chính theo kế của Uý Liêu lấy 30 vạn cân vàng giao cho Uý Liêu.
          Sau bữa cơm, Vương Tiễn nói rằng:
          Theo thần thấy, phá sáu nước, chia binh ra đánh từng nước.
          Uý Liêu bảo rằng:
          - Theo tôi, muốn phá sáu nước trước tiên phải phá nước Hàn, sau đó là nước Triệu nước Nguỵ, rồi bình nước Sở nước Yên nước Tề.
          Theo kế sách của Uý Liêu, Tần Vương Chính phát 15 vạn binh đánh Nguỵ. Đồng thời phái đệ tử của Uý Liêu là Vương Ngao 王敖đem 5 vạn lượng vàng đến Nguỵ du thuyết, khuyên Nguỵ Vương cắt đất cầu cứu nước Triệu. Nguỵ Vương nghe theo. Vương Ngao lại đến nước Triệu dùng 3000 lượng vàng hối lộ quyền thần Quách Khai 郭开, khiến Triệu Vương đồng với ý yêu cầu nước Nguỵ cắt đất cầu cứu. Triệu Vương phát 5 vạn binh đi tiếp quản 3 thành nước Nguỵ cắt ở Nghiệp Quận 邺郡.
          Tần Triệu đại chiến tại núi Đông Cố 东崮, quân Triệu thảm bại, quân Tần thừa thắng truy sát, công hạ Nghiệp Quận 邺郡, phá liên tiếp 9 thành. Triệu Vương vội triệu kiến đại thần bàn kế sách rút lui. Quần thần bảo rằng, chỉ có lão tướng Liêm Pha 廉颇mới có thể đảm nhiệm. Quách Khai nói Liêm Pha đã quá già không dùng được nữa. Triệu Vương không dùng Liêm Pha, Liêm Pha trốn sang nước Sở. Sở Vương bái Liêm Pha làm tướng, Liêm Pha buồn bực trong lòng, chẳng bao lâu bị bệnh và qua đời.  (còn tiếp)

                                                                 Huỳnh Chương Hưng
                                                                 Quy Nhơn 13/11/2017

Nguyên tác
VƯƠNG TIỄN
王翦
Trong quyển
HỔ CHI UY
虎之威
Tác giả: Hàn Tố Văn 韩素文
Bắc Kinh: Trung Quốc Trường An xuất bản xã, 2006.
Previous Post Next Post