Dịch thuật: Cung phi Bao Tự loạn chính diệt quốc

CUNG PHI BAO TỰ LOẠN CHÍNH DIỆT QUỐC

          Năm 779 trước công nguyên, cung phi Bao Tự 褒姒 bắt đầu được sủng ái. Theo truyền thuyết, vào thời Chu Lệ Vương 周厉王, một con giải đen dẫm phải nước dãi rồng hoá thành đồng thiếp trong cung sinh ra Bao Tự. Chính là nói, Bao Tự vốn là loài yêu nghiệt bất tường, cho nên, thời Tuyên Vương 宣王 đã có câu đồng dao nói rằng, người con gái này mặc trang phục đẹp, nhất định sẽ làm triều Chu vong quốc. Điềm dự báo này, bỏ đi thành phần mê tín trong đó, có thể thấy cách nhìn của mọi người đối với mọi hành vi của Bao Tự. Nhìn từ tính thị của Bao Tự, Bao Tự có thể là người nước Bao 褒 (nay là Hán Trung 汉中 Thiểm Tây 陕西). Bao quân dâng Bao Tự vào cung, bị U Vương 幽王nhìn thấy và đã được sủng ái.

          Nhưng, Bao Tự không phải là một người tầm thường. Một khi được sủng ái, Bao Tự bắt đầu liên lạc với đám gian thần trong triều như Quắc Thạch Phủ 虢石父, trù tính âm mưu đoạt quyền. Dưới thể chế chính trị chuyên chế, phụ nữ không có quyền thừa kế pháp định, nhân đó, muốn nắm đại quyền quốc gia, Bao Tự tất phải dựa vào con mình. Điều mà gọi là “mẹ nhờ con mà được hiển quý”, nếu con là người kế thừa quân vị, là vị quân chủ, người mẹ sẽ có cơ hội nắm chính sự trong nước. Thế là nhóm Bao Tự trong ngoài phối hợp, cuối cùng gạt bỏ được vương hậu và thái tử, Bao Tự trở thành vương hậu, con Bao Tự là Bá Phục 伯服 được lập làm thái tử.

          Thân hậu là người nước Thân 申, thái tử Nghi Cữu 宜臼 bị phế trốn chạy sang nước Thân của ông ngoại để lánh nạn, không ngờ U Vương sai binh sang nước Thân truy bắt. Thân quân cả giận, muốn ra tay cho con gái và cháu ngoại của mình. Vì không có biện pháp nào tốt hơn nên đã câu kết người Nhung vốn xưa nay có ý nhòm ngó trung nguyên, liên lạc nhau công phá kinh thành. U Vương nhìn thấy đại thế đã hết liền dẫn Bao Tự bỏ trốn. Khi họ đến dưới chân Li sơn 郦山 ngoài kinh thành Hạo 镐 bị quân Nhung truy đuổi, U Vương và Bá Phục bị giết, Bao Tự bị bắt sống. Đương nhiên Thân quân và thái tử Nghi Cữu cũng không hề nghĩ rằng khó mà ứng phó với người Nhung. Điều mà gọi là rước thần thì dễ mà tiễn thần thì khó, người Nhung đã đến và không muốn rời đi. Kết quả, không chỉ kinh đô Hạo bị người Nhung cho một mồi lửa thiêu huỷ mà vương triều Tây Chu cũng theo đó mà diệt vong.

                                                                Huỳnh Chương Hưng

                                                                 Quy Nhơn 22/6/2017

Nguyên tác Trung văn

CUNG PHI BAO TỰ LOẠN CHÍNH DIỆT QUỐC

宫妃褒姒乱政灭国

Trong quyển

ĐỒ VĂN TRUNG QUỐC THÔNG SỬ

图文中国通史

(tập Sử tiền sử - Chiến quốc)

Chủ biên: Triệu Hướng Tiêu 赵向标

Tân Cương nhân dân xuất bản xã, 2002.