TRUYỀN THUYẾT
NHẬT NGUYỆT SƠN
Phía đông nam hồ Thanh Hải 青海 có một vùng núi dốc
nghiêng, núi nhô thẳng đứng như rừng cây, giống một hàng giáo mác bén nhọn đâm
thẳng lên trời, đó chính là Nhật Nguyệt sơn 日月山 nổi tiếng. Nói đến Nhật
Nguyệt sơn, phải nói đến một truyền thuyết đẹp.
Vào thời Đường, Tạng
Vương Tùng Tán Can Bố 松赞干布 phái sứ giả đến
triều Đường cầu hôn. Vua Đường là một vị quân chủ anh minh. Để làm tốt mối quan
hệ dân tộc và câu thông kinh tế, văn hoá giữa Hán và Tạng, vua Đường quyết định
gã con gái là công chúa Văn Thành 文成 đến Tây Tạng.
Khi
công chúa rời kinh thành Trường An, vua Đường và hoàng hậu trao cho công chúa
chiếc bảo kính Nhật Nguyệt, dặn rằng:
Con à! Con đi lần này quan sơn vạn dặm, về lại
Trường An không phải dễ. Chiếc kính này gọi là Nhật Nguyệt bảo kính, nó là một
bảo bối. Nếu con nhớ nhà thì soi vào kính, từ trong kính con sẽ thấy được thành
Trường An, sẽ thấy được cha và mẹ.
Công
chúa Văn Thành từ biệt cha mẹ lên đường, nàng theo đội nghi trượng rước dâu,
ngày đêm đi mãi về phía tây, đi đến hồ Thanh Hải. Công chúa đến bên hồ, trong
lòng đau buồn, bởi nhìn thấy nước hồ sắp khô cạn, cây cỏ hai bên hồ thưa thớt,
đất đai nứt nẻ, bò dê vì không có nước không có cỏ nên gầy trơ xương.
Công
chúa nhìn thấy thế, trong lòng nôn nóng. Nàng ra lệnh cho đội nghi trượng tạm
thời dừng bước, tự mình đi khắp nơi tìm nước, nhưng tìm mãi chẳng thấy đâu. Sau,
nàng đến bên một dòng sông, nhưng cách hồ Thanh Hải rất xa, nước không thể chảy
đến được ….. Công chúa nghĩ đi nghĩ lại, cuối cùng lấy kính ra, nói rằng:
Bảo kính à! Ta có việc khó xử, kính có thể
giúp được không?
Kính
đáp rằng:
Được! nhưng không biết công chúa có việc gì
dạy bảo?
Công
chúa nói:
Ta muốn kính tạo nên một ngọn núi, chặn dòng
nước đang chảy về đông này lại.
Kính
đáp rằng:
Được. Nhưng tạo ra núi, công chúa sẽ không
còn nhìn thấy được Trường An nữa, sẽ không thấy được cha mẹ nữa.
Công
chúa Văn Thành nghe đến đó, lòng hơi do dự, nhưng nghĩ đến việc tạo phúc cho
dân, liền không chần chừ đem kính dựng trên mặt đất. Trong phút chốc, chỉ thấy
ánh sáng lấp lánh, tiếng sấm nổ ra, một ngọn núi lớn cao sừng sững nhô lên ở
phía đông nam hồ Thanh Hải. Núi mọc lên giống như một bức tường thành, dòng nước
nguyên trước đó chảy về đông, lập tức chuyển dòng chảy về hướng tây bắc. Nước
cuộn cuộn không ngừng chảy đến hồ Thanh Hải. Nước hồ tràn đầy, hai bên hồ tươi
mát, cỏ đã mọc lên, thảo nguyên biến thành một màu xanh biếc. Từ đó mùa màng
tươi tốt, bò dê béo mập, hồ Thanh Hải đã
đổi thay. Do bởi bảo kính Nhật Nguyệt biến thành núi,
nên gọi là Nhật Nguyệt Sơn; nhân vì các
dòng sông lớn ở Trung Quốc đều chảy về đông, riêng sông này lại chảy về tây bắc,
nên sông có tên là “Đảo thảng hà” 倒淌河 (sông chảy ngược).
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 24/12/2015
Nguyên tác Trung văn
NHẬT NGUYỆT SƠN ĐÍCH TRUYỀN THUYẾT
日月山的传说
Trong quyển
THANH THIẾU NIÊN TỐI HỈ HOAN ĐÍCH
THẦN THOẠI CỐ SỰ
青少年最喜欢的
神话故事
Tác giả: Ngô Cảnh Minh 吴景明
Diên Biên nhân dân xuất bản xã,
2002
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật