Dịch thuật: Bạch Khởi (cuối kì 3)

BẠCH KHỞI

(cuối kì 3)

          Bạch Khởi sớm đã mai phục cung tiễn 4 phương 8 hướng, quân Triệu từ doanh trại xông ra nhất loạt bị bắn chết. 4 lộ quân Triệu xông ra ba bốn lần đều bị bắn lui. Triệu Quát hạ lệnh ngừng đột phá vòng vây. Lại một tháng nữa qua đi, quân Triệu tàn sát lẫn nhau không biết bao nhiêu mà kể. Triệu Quát chọn 5000 người tổ thành đội quân cảm tử, mặc giáp cưỡi ngựa hay. Triệu Quát cầm kích xông lên phía trước, Phó Báo, Vương Dung theo sau ra sức phá vòng vây.

          Vương Tiễn, Mông Ngao tiến lên nghinh chiến chuẩn bị bắt sống Triệu Quát. Triệu Quát bị đánh lui chạy về hướng doanh trại quân Triệu. Không ngờ, ngựa sẩy chân, Triệu Quát ngã xuống đất, quân Tần nhất tề buông tên, Triệu Quát mất mạng dưới núi Thái Hàng 太行.

          Phó Báo, Vương Dung cũng lần lượt bị chết trong chiến trận, quân Triệu đại loạn. Phùng Đình nói rằng:

          Trời cố ý diệt ta

Nói xong liền tự sát. Tô Xạ nhân lúc loạn mở con đường máu, chạy đến hướng bắc đầu phục người Hồ. Quân Tần dựng cờ chiêu hàng trên một gò đất cao, quân Triệu lũ lượt vất bỏ khôi giáp chạy đến đầu hàng. Quân Tần bắt được hơn 20 vạn quân Triệu, giáp trụ khí giới giao nộp chất cao như núi.

          Bạch Khởi nói với Vương Hột rằng:

          Quân ta trải qua trận chiến thành Dã Vương 野王, trận chiến Thượng Đảng 上党, trận chiến Trường Bình 长平. Quân Triệu trước sau đầu hàng gần 40 vạn người, một mai kia đám hàng binh tạo phản sẽ khiến quân ta thiệt hại nặng, chi bằng giết chúng đi!

          Bạch Khởi hạ lệnh đem hàng binh chia làm 10 doanh, sai 10 vị tướng Tần mỗi vị dẫn 2 vạn binh mã canh giữ, lại truyền lệnh ban tặng rượu thịt cho quân Triệu, và nói rằng:

          Ngày mai Vũ An Quân sẽ tuyển chọn trong đám quân Triệu, phàm người nào khoẻ mạnh sẽ phát cho binh khí dẫn về nước Tần; còn những người già cả bệnh tật sẽ cho về nước Triệu.

          Hàng binh nước Triệu vô cùng vui mừng.

          Đêm đó, Bạch Khởi truyền lệnh 10 vị tướng Tần:

          Vào canh 1, phàm là quân Tần đều dùng vải trắng bao lấy mặt. Nếu mặt người nào không có vải trắng thì đó là hàng binh nước Triệu, nhất loạt giết đi.

          Quân Tần như lang như sói, giết chết những người mặt không có vải trắng. Hàng binh không hề chuẩn bị, bó tay chịu chết. Một số ít chạy thoát lại bị Mông Ngao, Vương Tiễn dẫn quân theo giết. Sau khi trời sáng, quân Tần phát hiện máu trên mặt đất chảy như sông, nước Dương Cốc 杨谷 biến thành sắc đỏ, từ đó sông này đổi tên thành Đan thuỷ 丹水.

          Bạch Khởi ra lệnh thu nhặt đầu quân Triệu bỏ trước doanh trại quân Tần, chất thành núi đầu lâu. Quân Tần chỉ chừa lại 240 hàng binh còn trẻ không giết, thả cho về Hàm Đan để giương oai quân Tần.

          Triệu Hiếu Thành Vương chưa kịp phái binh cứu viện, Triệu Quát đã mạng vong, 40 vạn hàng binh cũng bị Bạch Khởi giết sạch trong một đêm, chỉ còn lại 240 người được thoát về. Triệu Hiếu Thành Vương sợ đến toàn thân phát run, quần thần khóc vang trời. Đến mấy chục ngày, tiếng khóc ở thành Hàm Đan mới ngừng. Mẫu thân Triệu Quát do vì đã nói trước với Triệu Hiếu Thành Vương, nên cả nhà không bị bức hại, mà còn được ban cho lương thực và vải vóc để an ủi. Triệu Hiếu Thành Vương phái sứ giả đến nhà Liêm Pha xin lỗi.

          Khi cả nước Triệu chìm đắm trong bi thương, thám mã về báo:

          Bạch Khởi đích thân dẫn đại quân tiến đến muốn công hạ Hàm Đan.

          Triệu Hiếu Thành Vương vội triệu tập quần thần, hỏi rằng:

          Ai nguyện vì quả nhân xuất chiến?

          Quần thần không ai dám lên tiếng.

          Bình Nguyên Quân Triệu Thắng về lại nhà, hỏi hết các môn khách, nhiều môn khách không biết phải từ chối như thế nào. Một lát sau, Tô Đại 苏代 nói rằng:

          Tô Đại nếu được đến Hàm Dương, nhất định có thể khiến quân Tần không đánh Hàm Đan.

          Tô Đại trình bày kế sách, Triệu Thắng lập tức cưỡi ngựa đi báo Triệu Hiếu Thành Vương. Triệu Hiếu Thành Vương thưởng cho Tô Đại vàng bạc rất hậu, sai Tô Đại sang Tần.

          Tô Đại ngày đêm đi không dừng, hoả tốc đến Hàm Dương. Tô Đại gặp Phạm Thư, Phạm Thư mời lên ngồi trên, và hỏi rằng:

          Tiên sinh từ xa đến có gì chỉ giáo?

          Tô Đại đáp rằng:

          Tôi vì ông mà đến.

          Phạm Thư lại hỏi:

          Sao Tô tiên sinh lại nói như thế?

          Tô Đại nói rằng:

          Vũ An Quân Bạch Khởi dụng binh như thần, công hạ hơn 70 thành, chém đầu cả trăm vạn quân. Nay lại thừa thắng vây Hàm Đan, nước Triệu nhất định sẽ mất. nước Triệu mất, nước Tần thống nhất thiên hạ rất dễ dàng. Đến lúc đó, Vũ An Quân lập công đầu, ông chỉ có thể khuất phục dưới ông ta.

          Phạm Thư cả giận, đứng lên tiến về phía trước và nói: 

          Nguyện nghe theo kế của tiên sinh.

          Tô Đại bảo:

          Ông nên nghĩ cách để nước Hàn nước Triệu cắt đất. Hàn Triệu mà cắt đất thì đó là công lao của ông, như vậy, địa vị của ông sẽ được củng cố.

          Phạm Thư cả mừng, bày tiệc khoản đãi Tô Đại. Ngày hôm sau, Phạm Thư nói với Tần Chiêu Vương:

          Quân Tần chinh chiến bên ngoài đã lâu, vô cùng mệt mỏi, nên cho nghỉ một thời gian rồi tái chiến. Nên phái người bảo Hàn và Triệu cắt đất cầu hoà.

          Tần Chiêu Vương bảo rằng:

          Phiền tướng quốc làm chuyện đó.

          Phạm Thư tặng Tô Đại rất nhiều vàng bạc, xuất sứ du thuyết hai nước Hàn Triệu. Hàn vương, Triệu vương vui mừng, Hàn xin cắt thành Viên Ung 垣雍, Triệu xin cắt 6 thành, mỗi nước phái sứ giả đến Tần nghị hoà. Tần Chiêu Vương chê nước Hàn chỉ cắt có 1 thành quá ít, sứ giả nước Hàn nói rằng:

          17 thành quận Thượng Đảng nguyên vốn là của nước Hàn, hiện đều đã cắt cho Tần.

          Tần Chiêu Vương đành phải đồng ý, triệu Bạch Khởi ban sư hồi triều.

                                                                                      (còn tiếp)

                                                                             Huỳnh Chương Hưng

                                                                            Quy Nhơn 16/11/2014

Nguyên tác

BẠCH KHỞI

TRƯỜNG BÌNH CHI CHIẾN, KHANH SÁT TRIỆU QUÂN TỨ THẬP VẠN

白起

长平之战, 坑杀赵军四十万

Trong quyển

HỔ CHI UY

虎之威

Tác giả: Hàn Tố Văn 韩素文

Bắc Kinh: Trung Quốc Trường An xuất bản xã, 2006.