CHUYỆN VỀ LAI LỊCH HAI HỌ
“DƯƠNG” 杨VÀ “DƯƠNG” 羊
Nói đến họ “Dương” 杨, mọi người đều rất rõ, họ này
trong Bách gia tính 百家姓 cũng được xem là một họ lớn, nhưng nói còn có người họ
“Dương” 羊
thì ít người biết đến. Kì thực, họ 羊 này không chỉ có, mà còn cùng với họ 杨 có chung nguồn gốc từ Dương Thiệt
thị 羊舌氏.
Nói đến lai lịch của hai họ này có liên quan đến một câu chuyện.
Thời Xuân Thu, Tấn Tĩnh Hầu 晋靖侯 của nước Tấn có một người chắt
tên là “Đột” 突.
Thời Tấn Hiến Công, “Đột” được phong làm Dương Thiệt đại phu 羊舌大夫. “Dương Thiệt” 羊舌 là địa danh, tại huyện Thấm 沁 và huyện Hồng Động 洪洞 tỉnh Sơn Tây 山西 hiện nay. Vì vậy, “Đột” đã lấy
“Dương Thiệt” 羊舌làm
họ, tự xưng mình là Dương Thiệt Đột 羊舌突. Người con thứ hai của Dương Thiệt Đột là Dương Thiệt Hật 羊舌肸 được phong tại Dương 杨, 杨 cũng là địa danh, phía đông nam
huyện Hồng Động 洪洞
tỉnh Sơn Tây hiện nay, vì thế Dương Thiệt Hật lại lấy 杨 làm họ, xưng là Dương Hật 杨肸. Dương Hật có người con tên là
Dương Thực Ngã 杨食我.
Dương Thực Ngã có người bạn tên Kì
Doanh 祁盈,
năm 514 trước công nguyên, hai tên gia thần nhà Kì Doanh làm chuyện thương
phong bại tục, đổi vợ cho nhau. Kì Doanh sau khi biết được liền bắt hai tên gia
thần. Hai tên gia thần này, một người tên là Kì Thắng 祁胜, một người tên là Ổ Tàng 邬藏. Đại phu Tuân Lịch 荀跞 biết được chuyện bèn tâu lên quốc
quân nước Tấn là Tấn Khoảnh Công 晋顷公, nói Kì Doanh tự ý bắt người, vi phạm phép nước. Tấn Khoảnh
Công không hỏi trắng đen, hạ lệnh bắt Kì Doanh. Dương Thực Ngã cảm thấy Tấn Khoảng
Công xử lí không đúng, việc này là do hai tên gia thần gây ra, vì thế Dương Thực
Ngã đã giúp nhà Kì Doanh giết chết Kì Thắng và Ổ Tàng. Tấn Khoảnh Công biết được,
đại nộ, hạ lệnh giết chết Kì Doanh và Dương Thực Ngã, đồng thời thu hồi là đất
đã phong. Hậu nhân của Dương Thực Ngã, một chi chạy đến Sơn Đông 山东, một chi chạy đến Hoa sơn 华山. Chi chạy đến Sơn Đông đổi họ
thành 羊
(dương), chi chạy đến Hoa sơn vẫn giữ lấy họ 杨 (dương). Như vậy, hậu duệ của
“Dương Thiệt thị” 羊舌氏
phân thành hai họ là 杨 và 羊.
Theo sử liệu ghi chép, hậu duệ của hai
họ này có không ít danh nhân. Dương Hỗ 羊祜 tướng lĩnh nổi tiếng thời Tam Quốc,
Dương Hân 羊欣
thư pháp gia nhà Tống thời Nam triều, Dương Uẩn 杨恽cháu ngoại của Tư Mã Thiên 司马迁, Dương Chấn 杨震, vị quan nổi tiếng thanh liêm
thời Đông Hán, Dương Tu 杨修 văn học gia cuối đời Hán, Tuỳ Văn Đế Dương Kiên 杨坚 đều là hậu duệ của Dương Thiệt
thị.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 17/9/2014
Nguyên tác Trung văn
DƯƠNG DƯƠNG LƯỠNG
TÍNH LAI LỊCH HỮU CỐ SỰ
杨羊两姓来历有故事
Trong
quyển
TRUNG
QUỐC NHÂN DANH ĐÍCH CỐ SỰ
中国人名的故事
Tác giả: Trương Tráng Niên 张壮年
Trương Dĩnh Chấn 张颖震
Sơn
Đông hoạ báo xuất bản xã, tháng 9-2005
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật