Dịch thuật: Nguyên hình Táo Thần và câu chuyện về Táo Thần

 

NGUYÊN HÌNH TÁO THẦN VÀ CÂU CHUYỆN VỀ TÁO THẦN 

Nguyên hình Táo Thần

          Táo Thần 灶神 là nam hay nữ? từ xưa đã có những cách nói khác nhau. Nhìn chung các nhà Kinh học cho rằng Táo Thần là một bà lão, hoặc một mĩ nữ. Lí Hiền 李贤đời Đường khi chú đã dẫn lời trong Tạp ngũ hành thư 杂五行书  nói rằng:

          Táo Thần  灶神 tên Thiền , tự Tử Quách 子郭, mặc áo vàng, xoả tóc, từ trong bếp mà ra.

          Trong Kính Táo toàn thư 敬灶全书 đại khái xuất hiện vào đời Thanh thì cho rằng, Táo Quân họ Trương , tên Đan , tự Tử Quách子郭, thuộc nam thần. Đông Trù Tư Mệnh Định Phúc Táo Quân 东厨司命定福灶君 được thờ phụng trong tín ngưỡng dân gian Trung Quốc là một đôi vợ chồng già cùng ngồi, hoặc một nam hai nữ cùng ngồi với nhau, tức tượng Táo Quân và Táo Quân phu nhân. Tranh thờ Đông Trù Tư Mệnh Định Phúc Táo Quân trong dân gian Trung Quốc thường là tranh một đôi vợ chồng già ngồi với nhau, tức tranh Táo Quân và Táo Quân phu nhân. Xem ra bách tính Trung Quốc sợ Táo Thần nam cô tịch nên đã thêm Táo Vương Nãi Nãi 灶王奶奶  (Táo bà) để thờ chung, thể hiện rõ tinh thần “dĩ nhân vi bản” 以人为本.

          Phong tục ở nông thôn gọi Táo Thần là “Táo Công” 灶公, cũng còn gọi là “Thuận Diện Công” 顺面公 để hài âm với “Tư Mệnh Công” 司命公. Sự sùng bái Táo Thần có lẽ bắt nguồn từ khi nhân loại phát hiện và lợi dụng lửa để xua đuổi thú dữ, nấu chín thức ăn. Nhưng đến lúc gọi là “Táo Thần” có lẽ sau khi hình thành gia đình, hoặc đã trải qua thời xây bếp nấu thức ăn. Thư tịch các đời đối với Táo Thần là ai thì cách nói không thống nhất. Có người cho là Viêm Đế 炎帝, Hoàng Đế 黄帝, Chúc Dung 祝融, Tống Vô Kị 宋无忌. Sau khi học thuyết Đạo giáo xuất hiện, Táo Thần biến thành vị Thần Tư Mệnh được Ngọc Hoàng Đại Đế phái xuống nhân gian để khảo sát dân tình, dân gian đại để cũng tiếp nhận thuyết này. Sự sùng bái Táo Thần lưu truyền rất rộng, đại giang nam bắc khắp nơi đều có, phong tục cũng tương đối thống nhất, như đều cho rằng vào ngày 24 tháng Chạp Táo Thần lên trời, cần phải hoá tranh tượng Táo Thần, cúng nước trong cùng bánh mứt để Táo Thần tâu những lời tốt đẹp.

Câu chuyện về Táo Thần

          Tương truyền lúc Chu Nguyên Chương 朱元璋 còn nhỏ, nhà rất nghèo. Ngày nọ, bà mẹ của Chu Nguyên Chương đang nấu cơm, bỗng nhiên có một con chim Hỉ thước bay vào nhà, kêu lên rằng:

- Chu gia làm chủ thiên hạ vạn vạn niên! Chu gia làm chủ thiên hạ vạn vạn niên!

          Bà mẹ tức giận nói rằng:

 - Vạn vạn niên cái gì, chớ có đùa ta. Ta thấy, 276 năm là được rồi.

          Chu mẫu vừa nói, vừa giận dùng cái vá gõ vào đầu bếp lò để đuổi chim Hỉ thước bay đi. Lúc bấy giờ, Táo Thần bị gõ đến mức mũi thì xanh mặt thì đỏ, hiện ra, nói với Chu mẫu rằng:

          - Chu lão ma ơi! Ông trời định để cho nhà họ Chu của bà làm chủ thiên hạ vạn vạn năm, bà cớ sao lại còn giận? Bà nói 276 năm thì 276 năm vậy.

          Về sau, triều Minh quả nhiên chỉ tồn tại được 276 năm.

                                                                          Huỳnh Chương Hưng

                                                                          Quy Nhơn 05/02/2021

                                                                   Ngày 24 tháng Chạp năm Canh Tí

Nguồn

https://baike.baidu.com/item/%E7%81%B6%E7%A5%9E/2059325?fromtitle=%E7%81%B6%E7%8E%8B%E7%88%B7&fromid=1550793

Previous Post Next Post