ĐẶT GIƯỜNG
THẤT BẢO, VÂY MÀN BÁT TIÊN (2210)
Giường thất bảo: giường có nạm 7 loại
trân châu quý. Trong Tây kinh tạp kí 西京杂记của Cát Hồng 葛洪đời Tấn chép rằng:
Vũ Đế vi thất bảo sàng, tạp bảo án, xí bảo
bình phong, liệt bảo trướng, thiết ư Quế cung.
武帝為七寶牀, 雜寶桉, 厠寶屏風, 列寶帳, 設於桂宮, 時人謂之四寶宮.
(Hán Vũ Đế cho làm một chiếc giường trang sức nhiều báu vật,
một chiếc án khảm nhiều báu vật, một chiếc bình phong nạm nhiều báu vật, một
chiếc màn trang sức nhiều báu vật, đặt ở Quế cung, người đương thời gọi là cung
Tứ bảo.)
(Cát Hồng: Tây kinh tạp
kí. Địa Cầu xuất bản xã, năm Dân Quốc 83 (1994))
Thất bảo
chỉ 7 loại trân bảo, cũng gọi là “thất trân”, phiếm chỉ loại trân bảo vô cùng
quý. Thời kì lịch sử khác khau, thất bảo cũng khác nhau.
Đời Hán: kim, ngân, lưu li,
thuỷ tinh, xa cừ, san hô, hổ phách.
Đời Nguỵ
Tấn: tử kim, bạch ngân, lưu li, thuỷ tinh, xa cừ, san hô, hổ phách.
Đời Đường:
Hoàng kim, bạch ngân, li, pha lê, xa cừ, chân châu, hổ phách.
https://zhidao.baidu.com/question/340745063.html
Màn bát tiên: Màn có thêu hình 8 vị thần tiên. Bát tiên là 8 vị thần
tiên Đạo giáo được lưu truyền rất rộng trong dân gian Trung Quốc. Về tên của bát tiên, từ đời Minh trở về trước cách nói không thống nhất. Có bát tiên đời
Hán, bát tiên đời Đường, bát tiên đời Tống đời Nguyên. Đời Minh Ngô Nguyên Thái
吴元泰 trong Đông
du kí 东游记 bắt đầu định
là:
Thiết
Quải Lí (Lí Huyền) 铁拐李 (李玄)
Hán
Chung Li (Chung Li Quyền) 汉钟离 (钟离权)
Trương
Quả Lão (Trương Quả) 张果老 (张果)
Lữ Động
Tân (Lữ Nham) 吕洞宾
(吕岩)
Hà Tiên
Cô (Hà Quỳnh) 何仙姑 (何琼)
Lam
Thái Hoà (Hứa Kiên) 蓝采和 (许坚)
Hàn
Tương Tử 韩湘子
Tào Quốc
Cữu (Tào Cảnh Hưu) 曹国舅 (曹景休)
https://baike.baidu.com/item/%E5%85%AB%E4%BB%99/6449
Buồng riêng sửa chốn thanh nhàn
Đặt giường thất bảo, vây màn bát tiên
(“Truyện Kiều” 2209 – 2210)
Giường
thất bảo: Cái giường có
đủ bảy vật quý: vàng, bạc, lưu ly, xa cừ, mã não, trân châu, san hô.
Màn
bát tiên: Màn có thêu
tám vị tiên. Bát tiên là 8 vị tiên trong kịch bản đời Nguyên sau được người đời
xem là bát tiên, hình ảnh của họ thường được thêu trong các bức trướng hay màn.
Đó là: Chung Ly Quyền, Trương Quả Lão, Hàn Tương Tử, Lí Thiết Quày, Tào Quốc Cữu,
Lữ Đồng Tần, Lâm Thái Hào (? – HCH) Hà Tiên Cô.
(Đào Duy Anh: “Từ điển Truyện Kiều”, nxb Khoa học xã hội,
Hà Nội – 1989)
Trong “Kim Vân Kiều” (Đoạn trường tân thanh) do Bùi Khánh Diễn chú thích,
ghi rằng:
Đường thư: Lý Bạch bị triệu, Minh hoàng dĩ
thất bảo sàng, trí chi kim loan điện, kim nhân tố tượng, yểm tượng tâm dĩ san
hô, hổ phách, xà cừ, mã não, sinh kim, trân châu, vân mẫu.
唐書: 李白被召明皇以七寶床置之金鑾殿今人塑像壓像心以珊瑚琥珀沙渠瑪瑙生金珍珠雲母
(Sách
Đường: Vua Minh hoàng triệu ông Lý Bạch lấy giường thất bảo để trên đến Kim
loan, người nay tô tượng lấy san hô, hổ phách, xà cừ, mã não, sinh kim, hột
châu, vân mẫu là thất bảo để yểm tâm.) (trang 172)
Giường thất bảo: Là giường có dát pha
lê, xà cừ, châu, ngọc, vàng, bạc, đồi mồi, mỗi miếng mỗi hình khác nhau (trang
203)
Bát tiên: 見續仙傳鍾離權呂洞賓曹國舅何仙姑張果藍采和韓湘李鐵掛
(Kiến tục tiên truyện) Truyện Tục tiên chép bát tiên
là: Chung ly Quyền, Lã động Tân, Tào quốc Cữu, Hà tiên Cô, Chương quả, Lam Thái
Hoà. Hàn tương, Lý thiết Quải.
(Sài Gòn: nxb Sống Mới, 1960)
Xét: Trong “Tư liệu Truyện Kiều - Bản
Duy Minh Thị 1872” do GS Nguyễn Tài Cẩn phiên Nôm, câu 2209 là:
PHÒNG riêng sửa chốn thanh nhàn
(Nxb Đại học quốc gia Hà Nội, 2002)
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 23/12/2020