LÔI RA NGỌ MÔN CHÉM ĐẦU
Có lẽ bạn
từng nghe qua cách nói “thôi xuất Ngọ môn trảm thủ” 推出午门斩首 (lôi ra Ngọ môn
chém đầu), kì thực, đây là việc không phù hợp với sự thực lịch sử. Đem một nơi
tổ chức điển lễ trọng yếu làm hình trường giết người, tuyệt đối là không thể.
Vào thời cổ ở Trung Quốc, tù phạm phạm tử tội, trừ tội phải giết ngay, thì
thông thường phải đến mùa thu mới đem ra hành quyết, gọi là “Thu quyết” 秋决. Ngoài ra, nơi để hành hình đa phần là tại chợ, điều
mà gọi là “trảm thị vu tào” 斩市于嘈, mục đích là để mọi
người nhìn thấy, giết một người mà doạ trăm người. Ví dụ, Thái Thị Khẩu 菜市口ở Bắc Kinh 北京chính là hình trường
nổi tiếng đời Thanh. “Mậu Tuất lục quân tử” 戊戌六君子nổi tiếng trong lịch sử chính là bị xử quyết tại nơi này.
1- Mậu Tuất lục
quân tử 戊戌六君子: Tức 6 vị chí sĩ bị hành quyết trong vụ chính biến
năm Mậu Tuất, còn gọi là “Mậu Tuất chính biến” 戊戌政变hay “Mậu Tuất biến pháp” 戊戌变法, “Bách nhật duy
tân” 百日维新, “Mậu Tuất duy tân” 戊戌维新, “Duy tân biến pháp” 维新变法.
Đây
là phong trào cải cách chính trị vào năm Quang Tự 光绪 thứ 24 (1898)
(11/6 – 21/9/1898). Chủ trương biến pháp lần đó do Quang Tự đích thân lãnh đạo,
nội dung chủ yếu là: Học tập phương Tây, đề xướng văn hoá khoa học; cải cách chế
độ chính trị, giáo dục; phát triển nông công thương… Phong trào đã gặp phải sự
phản đối quyết liệt của phái thủ cựu mà đứng đầu là Từ Hy Thái Hậu 慈禧太后. Tháng 9 năm đó, Từ Hy phát động chính biến, Quang Tự
bị bắt giam, Khang Hữu Vi 康有为, Lương Khải Siêu 粱启超 lần lượt bỏ trốn sang Pháp và Nhật. Đàm Tự Đồng 谭嗣同, và 5 người khác là Lâm Húc 林旭,
Dương Nhuệ 杨锐, Dương Thâm Tú 杨深秀,
Lưu Quang Đệ 刘光第, Khang Quảng Nhân 康广仁
bị sát hại (6 người này được gọi là Mậu Tuất lục quân tử).
Biến
pháp chỉ trải qua 103 ngày, cuối cùng bị thất bại. Vì thế Mậu Tuất biến pháp
cũng còn gọi là Bách nhật duy tân.
Nguồn
http://zh.wikipedia.org/wiki
http://baike.baidu.com/view/15917.htm
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 22/12/2020
Nguồn
THÔI XUẤT NGỌ MÔN TRẢM THỦ
推出午门斩首
Trong quyển
ĐỒ GIẢI CỐ CUNG
图解故宫
Tác giả: Định Giới 定界
Bắc Kinh: Bắc Kinh xuất bản xã, 2018