Dịch thuật: Sá chi liễu ngõ hoa tường (1355) ("Truyện Kiều")


SÁ CHI LIỄU NGÕ HOA TƯỜNG (1355)
          Liễu ngõ hoa tường: tức “liễu nhai hoa hạng” 柳街花巷, thời trước chỉ kĩ viện hoặc nơi tụ tập kĩ viện, cũng nói là “liễu hạng hoa nhai” 柳巷花街.
          Trong Thận trung lâu – Song đính 蜃中楼 - 双订 của Lí Ngư 李渔 đời Thanh có câu:
          Thu tàng, tình tuỳ vật tặng, hưu trịch tại liễu nhai hoa hạng; cánh mạc hướng nhân tiền khoa thị, mại lộng khinh cuồng.
          收藏, 情随物赠, 休掷在柳街花巷; 更莫向人前夸示, 卖弄轻狂
          (Xin cất giữ, tình theo vật tặng, chớ có ném nơi ngõ liễu hẽm hoa, càng chớ có khoe khoang trước mặt người khác một cách bừa bãi tuỳ tiện)
          Và theo “Thành ngữ đại từ điển”:
          “Hoa nhai liễu hạng” 花街柳巷  cũng được nói là “liễu hạng hoa nhai” 柳巷花街. Hoa và liễu ví kĩ nữ. Thời trước chỉ kĩ viện. Xuất xứ ở hồi thứ 4 trong Tuý tỉnh thạch 醉醒石của Đông Lỗ Cổ Cuồng Sinh 东鲁古狂生 đời Minh:
          Đáo đắc thập ngũ lục, hoa nhai liễu hạng, tửu quán đổ trường, vô xứ bất đáo.
          到得十五六, 花街柳巷, 酒馆赌场, 无处不到
          (Đến 15, 16 tuổi, hẽm hoa ngõ liễu, quán rượu chiếu bạc, không nơi nào mà không đến)
          “Thành ngữ đại từ điển” Bắc Kinh – Thương vụ ấn thư quán Quốc Tế hữu hạn công ty, 2004)

Sá chi liễu ngõ hoa tường
Lầu xanh lại bỏ ra phường lầu xanh
(“Truyện Kiều” 1355 – 1356)
Liễu ngõ hoa tường: Liễu ở ngõ, hoa ở tường, ai cũng hái được, chỉ gái lầu xanh.
(Đào Duy Anh: “Từ điển Truyện Kiều”, nxb Khoa học xã hội, Hà Nội – 1989)
Trong “Kim Vân Kiều” (Đoạn trường tân thanh) do Bùi Khánh Diễn chú thích, ghi rằng:
          Tiểu thuyết: Hạng liễu tường hoa thị du đãng chi nữ.
          小說: 巷柳墻花是游蕩之女
          (Sách Tiểu thuyết: Liễu ngõ  hoa tường là con gái rong chơi)
(Sài Gòn: nxb Sống Mới, 1960) 

Xét: Bản “Kim Vân Kiều” của Bùi Khánh Diễn, câu 1356 là:
Lầu xanh lại PHÓ ra phường lầu xanh

                                                            Huỳnh Chương Hưng
                                                              Quy Nhơn 29/7/2020
Previous Post Next Post