水牛
(其二)
辛勤勞作不他求
稻熟秋成利必收
竊想於牛功亦有
惡棍何故叫牛頭
(kì nhị)
Tân cần lao tác bất tha cầu
Đạo thục thu thành lợi tất thâu
Thiết tưởng ư ngưu công diệc hữu
Ác côn hà cố khiếu “ngưu đầu”?
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 24/7/2025
Ngưu đầu 牛頭: Dân
gian thường nói “ngưu đầu mã diện” 牛頭馬面 (đầu trâu mặt ngựa) dùng để ví bọn
côn đồ hung ác, không còn tính người. Như trong “Truyện Kiều”, Nguyễn Du đã viết:
Người
nách thước, kẻ tay đao
Đầu
trâu mặt ngựa ào ào như sôi
(câu
577 – 578)
Người
ta cho rằng “ngưu đầu mã diện” là hai vị quan sai nơi địa phủ, hai vị thần cõi
âm trong tín ngưỡng dân gian và trong tín ngưỡng Phật giáo, Đạo giáo. Kì thực
“ngưu đầu mã diện” có xuất xứ từ kinh điển
Phật giáo, đảm nhậm công việc trọng yếu ở địa ngục.
Ngưu
đầu còn gọi là “A Bàng” 阿傍, đầu trâu thân người; “mã diện” còn gọi là “La Sát”
羅刹 đầu
ngựa thân người, phụ trách công việc tróc nã những vong hồn đưa xuống địa phủ để
phán xét.
Cũng có thuyết cho rằng “ngưu
đầu mã diện” là hai vị thần minh giữ cầu Nại hà 奈何 ở địa
phủ, chức trách là đưa những hồn quỷ lúc còn sống phạm tội đi qua cầu, để các
loại độc xà quái thú dưới cầu nuốt lấy.
https://zh.wikipedia.org/zhhans/%E7%89%9B%E9%A0%AD%E9%A6%AC%E9%9D%A2
Tạm dịch
TRÂU
(bài 2)
Trâu vất vả siêng năng cày cấy chẳng tham
cầu thứ gì
Đến mùa thu lúa chín là lúc người ta thu
lợi
Thiết nghĩ đối với trâu, nó cũng có công
trong đó
Hà cớ gì lại gọi lũ ác ôn là bọn “đầu
trâu”?