DẪN NHI BẤT PHÁT
引而不发
Kéo căng dây cung
nhưng không buông tên
Giải thích: ví với việc giỏi dẫn dắt, gợi
mở.
Xuất xứ: Chiến Quốc .Mạnh Kha 孟轲: Mạnh Tử - Tận tâm thượng 孟子 - 尽心上
Một ngày nọ, Công Tôn Sửu 公孙丑 hướng
đến Mạnh Tử 孟子đề xuất vấn
đề:
-Thưa thầy! Đạo mà thầy giảng cho
các trò quả thực là cực hay, nhưng quá khó, giống với việc lên trời, leo không
lên tới nơi, tại sao không thể cạn một chút, để mọi người đều có thể học được,
chúng con cũng có thể hằng ngày tiếp cận được?
Mạnh Tử nói một cách thần bí:
-Một người thợ giỏi, cái quy cái củ
mà ông ta sử dụng, đối với người khác rất khó mà nắm được. Nhưng ông ấy tuyệt
nhiên không nhân vì người khác không nắm được mà vất bỏ cái quy cái củ đó. Xạ
thủ nổi tiếng bắn giỏi như thần thời cổ là Hậu Nghệ 后羿, cây cung của ông ta đối với người khác thì rất
khó kéo căng được, nhưng ông ấy không vì không trúng ý người khác mà thay đổi
tiêu chuẩn cây cung của mình. Thánh hiền quân tử dạy bảo người khác cũng giống
như xạ thủ vậy, kéo căng dây cung nhưng lại không buông tên (dẫn nhi bất phát 引而不发), tỏ rõ tư thế nóng lòng muốn thử, để người ta từ
đó mà có được sự gợi mở, hiểu được kĩ pháp trong đó. Người truyền thụ đạo cũng
như vậy, ông ta đứng ở giữa lộ, người có năng lực biết được mà theo ông ấy …..
Công Tôn Sửu tỉnh ngộ:
-Hoá ra là thầy đã để mình tuỳ lúc tuỳ nơi mà lãnh ngộ một cách sâu sắc.
Huỳnh Chương Hưng
Quy Nhơn 15/11/2024
Nguyên tác Trung văn
DẪN NHI BẤT
PHÁT
引而不发
TRUNG QUỐC THÀNH NGỮ CỐ SỰ TỔNG TẬP
中国成语故事总集
(tập 1)
Chủ biên: Đường Kì 唐麒
Trường Xuân – Thời đại văn nghệ xuất bản xã, 2004