狗头师
馆师岁暮买舟回家, 舟子问曰: “相公贵庚?” 答曰: “属狗的, 开年已是五十岁了.” 舟人曰: “我也属狗, 为何贵贱不等?” 又问: “那一月生的?” 答曰: “正月.” 舟子大悟曰: “是了, 是了, 怪不得! 我十二月生, 是个狗尾, 所以摇了这一世. 相公正月生, 是个狗头所以教 (叫同音) 了这一世.”
(笑林广记 – 腐流部)
CẦU
ĐẦU SƯ
Quán sư tuế mộ mãi chu hồi gia, chu tử
vấn viết; “Tướng công quý canh?” Đáp viết: “Thuộc cẩu đích, khai niên dĩ thị
ngũ thập tuế liễu.”
(Tiếu lâm quảng kí – Hủ lưu bộ)
THẦY GIÁO LÀ ĐẦU
CHÓ
Một
ông thầy dạy ở một trường nọ nhân cuối năm mua vé thuyền trở về nhà, người chèo
thuyền hỏi rằng:
-
Thầy năm nay bao nhiêu tuổi rồi?
Ông
thầy đáp rằng:
-
Tôi cầm tinh con chó, sang năm là đã 50
tuổi rồi.
Người
chèo thuyền nói rằng:
-
Tôi cũng cầm tinh con chó, nhưng sao mà
sang hèn khác nhau thế?
Người
chèo thuyền lại hỏi:
-
Thế thầy sinh vào tháng nào?
Ông
thấy đáp:
-
Tháng giêng.
Người
chèo thuyền đột nhiên tỉnh ngộ, nói rằng:
- Đúng rồi, đúng rồi, hèn chi! Tôi sinh vào tháng 12, là đuôi chó, cho nên vẫy (chèo) suốt cả đời. Thầy sinh vào tháng Giêng, là đầu chó, cho nên kêu (dạy) suốt cả đời.”
Chú của người dịch
1- Chữ 摇
(dao) bính âm “yáo” có nghĩa là vẫy.
Ở đây mượn chữ 摇 để chỉ động tác chèo thuyền. “Dao thuyền” 摇船 tức chèo thuyền.
2- Chữ 教 (giáo) nghĩa là dạy, và chữ 叫 (khiếu) nghĩa là kêu, đồng âm, cả hai đều bính âm là “jiào”. Ở đây mượm chữ 叫 (khiếu) thay chữ 教 (giáo) để chỉ việc dạy học.
TIẾU LÂM QUẢNG
KÍ笑林广记:tập truyện cười do Du hí chủ nhân 游戏主人 đời Thanh thu thập biên soạn thành. Toàn sách chia làm 12 bộ, gồm:
- Cổ diễm bộ 古艳部 - Hủ lưu bộ 腐流部 - Thuật nghiệp bộ 术业部
- Hình thể bộ 形体部 - Thù bẩm bộ 殊禀部 - Khuê phong bộ 闺风部
- Thế huý bộ 世讳部 - Tăng đạo bộ 僧道部 - Tham lận bộ 贪吝部
- Bần cũ bộ 贫窭部 - Cơ thích bộ 讥剌部 - Mậu ngộ
bộ 谬误部
Những
truyện cười trong Tiếu lâm quảng kí
đa phần là của hai đời Minh Thanh, hình thức chủ yếu là những đoạn văn ngắn.
Truyện Cẩu đầu sư ở Hủ lưu bộ.
Huỳnh
Chương Hưng
Quy Nhơn 06/10/2023
TIẾU LÂM QUẢNG KÍ
笑林广记
(Thanh) Du Hí chủ nhân 游戏主人 biên soạn
Tang Thánh Đồng 桑圣彤
chú dịch
Sùng Văn thư cục, 2007