Dịch thuật: Lương dược khổ khẩu lợi vu bệnh (Khổng Tử gia ngữ)

 

Khổng Tử viết: “Lương dược khổ khẩu lợi vu bệnh, trung ngôn nghịch nhĩ lợi vu hành. Thang Vũ dĩ ngạc ngạc nhi xương, Kiệt Trụ dĩ duỵ duỵ nhi vong. Quân vô tránh thần, phụ vô tránh tử, huynh vô tránh đệ, sĩ vô tránh hữu, vô kì quá giả, vị chi hữu dã. Cố viết: Quân thất chi, thần đắc chi; phụ thất chi, tử đắc chi; huynh thất chi, đệ đắc chi; kỉ thất chi, hữu đắc chi. Thị dĩ quốc vô guy vong chi triệu, gia vô bột loạn chi ác. Phụ tử huynh đệ vô thất, nhi giao hữu vô tuyệt dã.”

          孔子曰: “良葯苦口利于病, 忠言逆耳利于行. 汤武以谔谔而昌; 桀纣以唯唯而亡. 君无争臣, 父无争子, 兄无争弟, 士无争友, 无其过者, 未之有也. 故曰: 君失之, 臣得之; 父失之, 子得之; 兄失之, 弟得之; 己失之, 友得之. 是以国无危亡之兆, 家无悖乱之恶. 父子兄弟无失, 而交友无绝也.”

          (Khổng Tử bảo rằng: “Thuốc hay tuy đắng nhưng có lợi cho việc trị bệnh, lời nói thẳng tuy nghịch tai nhưng có lợi cho việc làm. Thương Thang, Chu Vũ Vương vì nghe những lời can gián mà đất nước được xương thịnh. Hạ Kiệt, Thương Trụ vì nghe lời siểm nịnh mà đất nước bị diệt vong.Vua không có bề tôi dám can gián, cha không có người con dám can gián, anh không có đứa em dám can gián, kẻ sĩ không có bạn dám can gián mà những người đó không hề phạm sai lầm thì không thể có vậy. Cho nên nói rằng: Quốc quân có chỗ sai lầm, bề tôi sẽ giúp sửa; cha có chỗ sai lầm, con sẽ giúp sửa; anh có chỗ sai lầm, em sẽ giúp sửa; bản thân mình có chỗ sai lầm, bạn bè sẽ giúp sửa. Nhân đó mà đất nước không có điềm bị nguy vong, gia đình không bị ách vận. Cha con anh em không mắc sai lầm, bản thân mình và bạn bè không tuyệt giao.)

Chú của người dịch

Khổng Tử gia ngữ 孔子家语: còn gọi là Khổng thị gia ngữ 孔氏家语, nói tắt là Gia ngữ 家语. Đây là bộ trứ tác của Nho gia, nguyên bản có 27 quyển, bản hiện nay có 10 quyển, tổng cộng 44 thiên. Khổng Tử gia ngữ ghi lại tư tưởng cùng ngôn hành của Khổng Tử và môn đệ của Khổng Tử.

          Bản Khổng Tử gia ngữ hiện nay gồm 10 quyển, 44 thiên, Vương Túc 王肃 thời Nguỵ chú. Sau sách có  phụ thêm bài tự của Vương Túc, và “Hậu tự” 后序.

https://baike.baidu.com/item/%E5%AD%94%E5%AD%90%E5%AE%B6%E8%AF%AD/6656586

Quyển Khổng Tử gia ngữ do Vương Ứng Lân王应麟chủ biên, phần tự của Vương Túc để ở đầu sách và không có phần “Hậu tự”.

                                                           Huỳnh Chương Hưng

                                                          Quy Nhơn 06/4/2023

Nguồn

KHỔNG TỬ GIA NGỮ

孔子家语

Chủ biên: Vương Ứng Lân 王应麟

Trường Xuân . Thời đại văn hoá xuất bản xã, 2003

Previous Post Next Post